tư mã ý là ai

Tấn Tuyên Đế Bạn đang xem: tư mã ý là ai
Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế- Tư Mã Ý
Tên
Tự	Trọng Đạt (仲達)
Thông tin cậy chung
Thế lực	Tào Ngụy
Chức vụ	Thái phó
Sinh	179 Ôn, Tiêu Tác, Hà Nam (Trung Quốc)
Mất	7 mon 9, 251
Miếu hiệu	Cao Tổ(晋高祖)
Thụy hiệu	Tuyên Hoàng Đế (宣皇帝)

Tư Mã Ý (chữ Hán: 司馬懿; 179 – 7 mon 9, 251), biểu tự động Trọng Đạt (仲達), là ngôi nhà chủ yếu trị, ngôi nhà quân sự chiến lược đáp ứng nước Tào Ngụy thời kỳ Tam Quốc vô lịch sử vẻ vang Trung Quốc. Ông cũng chính là người bịa đặt chân móng cho tới ngôi nhà Tây Tấn thay cho thế ngôi nhà Nguỵ.

Ông sở hữu công rộng lớn bảo đảm an toàn được Tào Ngụy trước những cuộc Bắc trừng trị của Gia Cát Lượng. Sau một khoảng chừng thời hạn nhiều năm nhẫn nhịn Tào Sảng nhằm đợi thời cơ, ông đang được tổ chức một cuộc lật ụp ngoạn mục vô năm 249, khiến cho nhà vua Nguỵ chỉ từ tồn bên trên trên lý thuyết. Từ ê địa điểm quyền lực tối cao nhất của ông vô triều đình ngôi nhà Ngụy đang được kế tiếp được trả kí thác cho tới nhì con cái ông là Tư Mã Sư và Tư Mã Chiêu bắt quyền lực tối cao thực tiễn của phòng Ngụy, tạo nên nền móng cho tới con cháu của ông là Tư Mã Viêm soán mái nhà Ngụy, xây dựng ngôi nhà Tấn, thống nhất Trung Hoa, dứt thời kỳ Tam Quốc.

Sau Khi ngôi nhà Tấn xây dựng, Tư Mã Ý đã và đang được con cháu bản thân truy tôn thụy hiệu là Tuyên hoàng đế (宣皇帝), miếu hiệu là Cao Tổ (高祖), nên còn được gọi là Tấn Cao Tổ (晉高祖) hoặc Tấn Tuyên Đế (晋宣帝).

Thiếu thời[sửa | sửa mã nguồn]

Gia tộc Tư Mã tự động cho bản thân mình là con cái con cháu của Cao Dương, hậu duệ của Trùng Lê, hạ quan tiền Chúc Dung. Từ thời viễn cổ cho tới triều Thương đều lưu giữ chức Hạ quan tiền. Đến thời ngôi nhà Chu, Hạ quan tiền thay đổi trở thành Tư Mã. Thời vua Chu Tuyên vương vãi, tiên tổ Trình Bác Hưu Phụ sở hữu công bình tấp tểnh Từ Châu nhưng mà phong bọn họ Tư Mã trở thành quý tộc. Đời loại 12, Tư Mã Ngang bám theo Hạng Vũ khử Tần, được ban tước đoạt Ân vương vãi, đóng góp đô ở quận Hà Nội Thủ Đô. Thời ngôi nhà Hán, gia tộc Tư Mã đời đời kiếp kiếp đều ở trên đây.

Cha Tư Mã Ý là Tư Mã Phòng (司馬防), u là Kỳ Đình (奇庭). hộ gia đình ông sở hữu tám người nam nhi. Mỗi người đều phải sở hữu một hiệu kết đốc bằng văn bản Đạt. Do ê, bạn bè bọn họ đều được gọi cộng đồng là Tư Mã Bát Đạt (司馬八達). Đây là 1 trong thuật ngữ nhằm tỏ lòng kính trọng, vì chưng những group tám hero tài năng không giống trong số thời kỳ trước đều đã và đang được gọi Theo phong cách này.^[1]

Gia đình Tư Mã Ý lúc đầu sinh sống bên trên đế đô Lạc Dương. Khi Đổng Trác tàn huỷ Lạc Dương và dời đô cho tới Trường An, anh trai Tư Mã Ý là Tư Mã Lãng đang được dẫn mái ấm gia đình về quê cũ ở Huyện Ôn và tiếp sau đó Dự kiến rằng điểm ấy tiếp tục trở nên mặt trận nên kế tiếp trả về Lê Dương (黎陽).

Năm 194, Khi Tào Tháo tấn công nhau với Lưu Bị, Tư Mã Ý lại trả mái ấm gia đình về Ôn thị trấn.^[2]

Dưới trướng Tào Tháo[sửa | sửa mã nguồn]

Những nguyên vẹn nhân nói tới việc Tư Mã Ý đáp ứng bên dưới trướng Tào Tháo sở hữu khác lạ, tuy nhiên ông đang được gật đầu đồng ý dịch vụ trước tiên vô phe Tào Tháo ở tuổi tác phụ vương mươi. Theo Tấn thư, Tư Mã Ý rằng ngôi nhà Hán tiếp tục nhanh gọn lẹ dứt, và ko thấy sở hữu mô tơ thâm nhập phe Tào, vốn liếng đã sở hữu quyền trấn áp của Nhà Hán. Ông đang được kể từ chối những tiếng mời mọc của Tào Tháo, viện cớ bản thân hiện nay đang bị dịch. Tào Tháo ko tin cậy nguyên do này, và phái người cho tới ngôi nhà ông vô đêm hôm nhằm đánh giá. tường trước điều này, Tư Mã Ý ở trong chóng cả buổi tối ko động đậy.

Năm 208, Tào Tháo đang trở thành Thừa tướng mạo và đi ra mệnh lệnh cho tới Tư Mã Ý cho tới tham ô chủ yếu, bảo rằng "Nếu ông tớ trốn tránh, hãy bắt lưu giữ." Sợ điều ko hoặc tiếp tục xẩy ra lúc còn kể từ chối, Tư Mã Ý sau cuối gật đầu đồng ý lưu giữ chức Văn học tập duyện (文學掾).^[3] Tuy nhiên, bám theo Ngụy lược, Tào Hồng, người em bọn họ của Tào Tháo, đang được đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới và để được thực hiện các bạn với ông tớ, tuy nhiên Tư Mã Ý, vì như thế ko review cao Tào Hồng, đang được vờ vịt chói cần kháng trượng nhằm tách họp mặt ông tớ. Tào Hồng tức giận dỗi cho tới gặp gỡ Tào Tháo kể lại mẩu truyện, tiếp sau đó Tào Tháo thẳng đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới gặp gỡ. Chỉ khi đó Tư Mã Ý mới mẻ đầu tiên bám theo phe Tào.^[4]

Dưới trướng Tào Tháo, ông chính thức thăng tiến bộ qua loa những dịch vụ Đông Tào duyện (東曹掾), chức quan tiền phụ trách trả những quan tiền chức vô thao tác, Chủ bộ (主簿) và Tư mã (司馬), chức quan tiền phụ trách tương hỗ và cố vấn.

Năm 215, Khi Tào Tháo vượt qua Trương Lỗ và bắt hero này đầu mặt hàng, Tư Mã Ý đang được khuyên nhủ Tào Tháo kế tiếp tiến bộ về phía phái mạnh cho tới Ích Châu, vì chưng Lưu Bị vẫn không yên được quyền trấn áp ở ê. Tuy nhiên, Tào Tháo không tuân theo tiếng khuyên nhủ này. Tư Mã Ý ở trong số những cố vấn thúc dục Tào Tháo vận dụng khối hệ thống Đồn điền chế và cỗ vũ Tào Tháo lên bắt chức Ngụy Vương.^[5]

Thời Tào Phi[sửa | sửa mã nguồn]

Thậm chí trước lúc Tào Tháo tổn thất, Tư Mã Ý đang được giáp ranh với những người kế tiếp vị ông tớ là Tào Phi. Khi Tào Phi được lựa chọn thực hiện Thế tử ngôi nhà Ngụy năm 216, Tư Mã Ý trở nên trợ thủ tâm đầu ý hợp của Tào Phi. Khi Tào Tháo lăn tăn giữa những việc lựa lựa chọn Tào Phi và Tào Thực, Tư Mã Ý ở trong số những người dân cỗ vũ Tào Phi và chung ông lên kế tiếp vị. Nhờ thế, Tư Mã Ý được Tào Phi không còn tín nhiệm cậy.^[3]

Sau Khi Tào Tháo bị tiêu diệt, Tào Phi kế tiếp vị trở nên Ngụy Văn Đế, Tư Mã Ý đang được nhập cuộc vô việc hạ bệ và gạt Tào Thực ngoài vũ đài chủ yếu trị.^[6] Ông được Tào Phi phong thực hiện Hà Tân đình hầu (河津亭侯), thăng Thừa tướng mạo Trưởng sử (丞相長史), dần dần lên Thượng thư, Đốc quân rồi Ngự sử Trung thừa (御史中丞), cải tước đoạt vị trở thành An Quốc Hương hầu (安國鄉侯). Năm 221, ông được thăng Thị trung, kiêm Thượng thư Hửu phó xạ.

Năm 225, Tào Phi ráng quân tiến công Đông Ngô của Tôn Quyền, và kí thác cho tới Tư Mã Ý cai quan tiền đế đô Khi ông tớ vắng vẻ mặt mũi. Tào Phi coi Tư Mã Ý như Tiêu Hà, người được mệnh danh về những góp phần lặng lẽ đàng sau trận chi phí.^[5] Ngay sau khoản thời gian quay trở lại, Tào Phi một lần tiếp nữa review cao Tư Mã Ý, phát biểu "Khi tớ đang được ở phía Đông, ông đang được ở lại đế đô bảo đảm an toàn nó ngăn chặn ngôi nhà Thục ở phía Tây. Khi tớ trở về phía Tây tấn công Thục, tớ tiếp tục lại nhằm ông ở lại ngăn chặn ngôi nhà Ngô ở phía Đông."^[7] Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ được thăng chức Lục Thượng thư sự (録尚書事) (người hàng đầu những quan tiền thượng thư), ở thời gian ấy sở hữu quyền lực tối cao thực tiễn và trách cứ nhiệm như Thừa tướng mạo.

Thời Tào Duệ[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 226, Khi Tào Phi đang được sát bị tiêu diệt, ông phó thác người kế tiếp vị là Tào Duệ cho tới Tư Mã Ý, Tào Chân, và Trần Quần. Khi Tào Duệ trở nên Ngụy Minh Đế, ông rất rất tin cậy tưởng Tư Mã Ý và phong cho tới Tư Mã Ý chức Phiêu kỵ Đại tướng mạo quân (驃騎大將軍)^[8] bắt quyền trấn áp quân team bên trên Dự châu và Kinh châu (督荊豫二州諸軍事) vùng biên cương thân mật Ngụy và Ngô nhằm ngăn chặn những lực lượng của Tôn Quyền.

Trận Tân Thành[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 220, Khi Mạnh Đạt đầu mặt hàng Ngụy và được Tào Phi tin cẩn kí thác chức quản lý và vận hành Tân Thành. Tư Mã Ý ko tin cậy ông tớ và can con gián Tào Phi chớ trọng dụng Đạt, tuy nhiên chủ ý ko được nghe.^[6] Năm 227, Mạnh Đạt chính thức những cuộc thương lượng với Ngô và Thục, hứa hứa tiếp tục con quay quý phái kháng Ngụy Khi sở hữu thời cơ. Tuy nhiên, ông đang được lưỡng lự trước những tiếng thúc dục của Gia Cát Lượng, và Gia Cát Lượng đang được buộc ông tớ cần hành vi bằng phương pháp bật mí ý mong muốn làm mưa làm gió của Mạnh Đạt cho tới Thân Nghi, người đang được ráng quyền ở Ngụy Hưng (魏興). Khi Mạnh Đạt biết thủ đoạn đã biết thành lộ, ông tớ chính thức chiêu luyện binh mã nhằm hành vi.^[9]

Sợ Mạnh Đạt cất binh tức thì, Tư Mã Ý gửi cho tới ông tớ một bức thư nói:

"Trước ê, ông mặt hàng Ngụy và được phó thác bảo đảm an toàn biên cương kháng Thục. Người Thục xuẩn ngốc và vẫn ghét bỏ ông vì như thế ko chịu đựng bám theo chung Quan Vũ. Khổng Minh cũng vậy, và ông tớ đang được thăm dò cơ hội chi phí khử ông. Có lẽ ông cũng nhận định rằng, tin cậy ông sẵn sàng làm mưa làm gió chỉ là 1 trong thủ đoạn của Lượng thôi."^[10]

Mạnh Đạt phát âm thư nhận định rằng bản thân không thể gian nguy gì nữa, và ko mau lẹ sẵn sàng. Ông tin cậy rằng Tư Mã Ý, đang được cần trấn lưu giữ vùng biên cương thân mật Ngụy và Thục, cần tổn thất mỗi tháng nhằm về gặp gỡ Tào Phi van lơn quân rồi mới mẻ cho tới Tân Thành được. Tuy nhiên, Tư Mã Ý tức thì tức thì lên đàng cho tới Tân Thành vô 8 ngày, nhanh gọn lẹ vượt qua Mạnh Đạt còn còn chưa kịp sẵn sàng, và thịt ông tớ. Hành động này góp phần thẳng vô thành công xuất sắc của Trận Nhai Đình khiến cho Tư Mã Ý càng phổ biến.

Chống Gia Cát Lượng[sửa | sửa mã nguồn]

Đại tư mã Tào Chân, người từng lãnh đạo cuộc phòng thủ ngăn chặn những cuộc Bắc trừng trị của Gia Cát Lượng bị tiêu diệt năm 231, Tư Mã Ý lên thay cho chức và phen trước tiên đương đầu với những lực lượng của Gia Cát Lượng. Tư Mã Ý lưu giữ quân trạm gác trú, kế hoạch của ông là đợi cho tới quân Thục cần gặp gỡ trở ngại vì như thế việc tiếp tế quân lương bổng. Ông tách giao đấu với quân Thục vào cụ thể từng trường hợp, và bị những tướng mạo bên dưới quyền chế nhạo, bọn họ nhận định rằng ông là hero nhút nhát.^[11] Khi ko thể chống thủ mãi, ông đành cần cho những tướng mạo tiến công những địa điểm của quân Thục, tuy nhiên bọn họ bị tấn công thất bại nặng trĩu và tổn thất 3000 quân, 500 cỗ giáp và 3000 nỏ.^[12] Khi sau cuối Gia Cát Lượng cần thoái lui, Tư Mã Ý mệnh lệnh cho tới Trương Cáp xua bám theo, Trương Cáp bị phục kích và bị thịt, việc này trào lên 2 ngờ vấn:

Xem thêm: chang the la mot ai khac

• Tư Mã Ý cho dù biết Gia Cát Lượng tiếp tục phục kích tuy nhiên vì như thế ngôi nhà trương mong muốn chi phí khử Trương Cáp nên đang được mượn đao thịt người.
• Tư Mã Ý đang được thực sự bị trúng kế tiếp của Gia Cát Lượng nên khiến cho Trương Cáp bị thịt.

Nguỵ lược viết: Quân Lượng tháo lui về, Tư Mã Ý sai Cáp xua bám theo, Cáp nói: "Quân pháp dạy dỗ, vây trở thành vớ cần há lối bay cho tới giặc, kẻ thù chạy không nên xua theo". Ý ko nghe. Cáp vạn bất đắc dĩ, cần tiến bộ binh. Vì quân Thục sắp xếp phục kích bên trên núi cao, cung nỏ phun loạn xị, Cáp bị trúng thương hiệu vô bắp đùi."

Tuy nhiên, những ngôi nhà sử học tập không giống lại sở hữu chủ ý rằng việc Trương Cáp xua bám theo Gia Cát Lượng và bị phục kích tử trận ở Kiếm Các là vì chủ yếu ngôi nhà ý của Trương Cáp chứ không cần cần vì thế ngôi nhà ý của Tư Mã Ý.

Trận tấn công loại song thân Tư Mã Ý và Gia Cát Lượng ra mắt năm 234. Tư Mã Ý một lần tiếp nữa hiểu được yếu tố của quân Thục đó là tiếp lương bổng, và đi ra mệnh lệnh cho tới Tư Mã Chiêu lưu giữ quân chống thủ đợi kẻ thù mệt rũ rời. Hai lực lượng đang được đối đầu bên trên đồng vì chưng Ngũ Trượng. Dù rất nhiều lần bị Gia Cát Lượng khiêu chiến, Tư Mã Ý ko cho tới quân tiến công. Để khích động Tư Mã Ý, Gia Cát Lượng gửi cho tới Ý ăn mặc quần áo phụ nữ tất nhiên bức thư "`Trọng Đạt chui chui rúc vô trở thành ko giám đi ra nghênh chiến, thì sở hữu không giống chi phụ nữ, nếu còn muốn xưng danh là kẻ quân tử và còn biết liêm sĩ, thì nên ra bên ngoài trở thành đọ tài cao thấp, còn nếu như không thì nên đem cỗ ăn mặc quần áo này vào`". Các tướng mạo Ngụy tức điên mong muốn đi ra tấn công. Để gạ dành riêng những tướng soái, Tư Mã Ý viết lách thư cho tới nhà vua Tào Duệ van lơn đi ra tấn công. Tào Duệ biết ý của Tư Mã Ý không thích tấn công, nên cho tới Tân Tì đi ra khuyên nhủ sĩ đảm bảo chất lượng lưu giữ điềm đạm.^[13] Tư Mã Ý dành được mệnh lệnh của nhà vua, nên là cứ đóng góp chặt cửa ngõ trở thành ko đi ra. Gia Cát Lượng lại gửi một sứ fake cho tới khiêu chiến. Tư Mã Ý ko bàn luận việc quân nhưng mà chỉ căn vặn việc làm của Gia Cát Lượng. Sứ fake đáp Gia Cát Lượng đích thân mật điều hành và quản lý toàn bộ việc làm rộng lớn nhỏ vô quân, từ những việc phương án cho tới việc thức ăn của sĩ đảm bảo chất lượng, tuy nhiên bạn dạng thân mật Lượng lại ăn rất rất không nhiều. Tư Mã Ý tiếp sau đó đang được phát biểu với nằm trong hạ rằng Gia Cát Lượng ko thể sinh sống lâu.^[14]

Sau ê Gia Cát Lượng lao lực nhưng mà bị tiêu diệt, quân Thục lặng lẽ rút quân tuy nhiên lưu giữ kín việc ko vạc tang. Tư Mã Ý, được dân địa hạt đưa tin Lượng đang được bị tiêu diệt ngay tắp lự xua quân truy kích. Tuy nhiên tướng mạo Thục là Khương Duy và Dương Nghi cho tới trở về fake cơ hội như mong muốn tấn công. Tư Mã Ý thấy vậy kinh hãi rằng Gia Cát Lượng chỉ fake bị tiêu diệt ngay tắp lự cho tới tháo lui quân. Việc Tư Mã Ý còn sinh sống cần vứt chạy trước một Gia Cát Lượng đang được bị tiêu diệt khiến cho người khi đó sở hữu câu nói: "Gia Cát bị tiêu diệt cũng xua được Trọng Đạt sống" (死諸葛嚇走活仲達). Khi Tư Mã Ý biết việc này, ông cười cợt và nói: "Ta hoàn toàn có thể pk với những người sinh sống, chứ không cần cần người bị tiêu diệt."^[15]

Chiến dịch tấn công Công Tôn Uyên[sửa | sửa mã nguồn]

Sau Khi Vô Khâu Kiệm ko thể vượt qua những lực lượng của Công Tôn Uyên ở Liêu Đông, và Công Tôn Uyên đang được tự động phong thực hiện Yên Vương, Tào Duệ trao cho tới Tư Mã Ý trách nhiệm tiến công Công Tôn Uyên. Tư Mã Ý nhì phen vượt qua Công Tôn Uyên bên trên mặt trận, và buộc ông tớ cần thoái lui về Tương Bình (襄平), và sẵn sàng vây hãm. Trời đột ngột ụp mưa rộng lớn khiến cho trận chiến con gián đoạn, tuy nhiên ngay lúc mưa tạnh, Tư Mã Ý tung đi ra một cuộc tiến công tổng lực. Công Tôn Uyên và những con cái bị thịt Khi chạy trốn.^[16]

Binh biến hóa khử Tào Sảng[sửa | sửa mã nguồn]

Khi Tào Duệ chuẩn bị bị tiêu diệt, ông nghi hoặc Tư Mã Ý, và bố trí plan gạt Tư Mã Ý thoát ra khỏi triều đình của những người kế tiếp vị là Tào Phương.^[17] Ông mong muốn phó thác Tào Phương cho tất cả những người chú là Tào Vũ (曹宇) với chức nhiếp chủ yếu, cùng theo với Hạ Hầu Hiến (夏侯獻), Tào Sảng, Tào Triệu (曹肇), và Tần Lãng (秦朗). Tuy nhiên, nhì vị quan tiền được ông tin cậy tưởng là Lưu Phóng (劉放) và Tôn Tư (孫資) ko thân mật thiết với Hạ Hầu và Tào Triệu kinh hãi hãi về sự việc được phong thực hiện những quan tiền nhiếp chủ yếu, và thăm dò cơ hội thuyết phục ông trả Tào Sảng (là người bọn họ thân mật thiết) nằm trong Tư Mã Ý (khi ấy đang được lãnh đạo quân bên trên Cấp huyện(汲縣, nằm trong Tân Hương, Hà Nam ngày này, và là kẻ Lưu Phóng nằm trong Tôn Tư thân mật thiết)^[18] thực hiện nhiếp chủ yếu thay cho thế. Tào Vũ, Tào Triệu và Tần Lãng bị gạt ngoài plan.

Ban đầu, Tào Sảng và Tư Mã Ý nằm trong share quyền lực tối cao, tuy nhiên Tào Sảng nhanh gọn lẹ người sử dụng một trong những thủ đoạn chủ yếu trị nhằm tôn vinh Tư Mã Ý với những chức vụ như Đại Thái phó trong những khi gạt vứt quyền lực tối cao thực sự ngoài tay ông tớ. Tào Sảng tiếp sau đó thể hiện từng ra quyết định cần thiết và ko cần thiết căn vặn chủ ý Tư Mã Ý. Nhanh chóng, vây cánh của Tào Sảng bao gồm Đặng Dương (鄧颺), Lý Thắng (李勝), Hà Yến (何晏), và Đinh Mật (丁謐),^[19] những người dân được nghe biết về tài năng tuy nhiên thiếu thốn khéo léo, được kí thác những địa điểm quyền lực tối cao, và bọn họ trục xuất từng vị quan tiền ko nằm trong phe phái với bản thân ngoài triều đình.^[20] Tư Mã Ý vẫn được bắt quyền lãnh đạo quân team (cả việc vượt qua cuộc tiến công rộng lớn của Đông Ngô năm 241), tuy nhiên không tồn tại quyền lực tối cao vô triều đình.^[21]

Năm 244, Tào Sảng muốn làm sở hữu lừng danh quân sự chiến lược của riêng rẽ bản thân, tung đi ra một cuộc tiến công rộng lớn vô TP.HCM biên cương rộng lớn của Thục Hán ở Hán Trung (Hán Trung, Tứ Xuyên ngày nay), nhưng mà ko sẵn sàng kỹ lưỡng về phục vụ hầu cần. Hai mặt mũi ở thế giằng teo, tuy nhiên sau khoản thời gian những lực lượng Tào Ngụy không còn hoa màu, Tào Sảng buộc cần thoái lui với tổn thất rộng lớn về nhân mạng.^[22] Tuy nhiên, cho dù thất bại trận, Tào Sảng vẫn bắt thực quyền. Năm 247, Tư Mã Ý ngán chán nản với yếu tố hoàn cảnh hữu danh vô thực của tớ, cáo chói van lơn về vườn. Tào Sảng phái Lý Thắng cho tới thăm dò la sở hữu cần Tư Mã Ý chói thiệt hay là không, Tư Mã Ý đóng góp fake và lừa được Lý Thắng.^[23]

Năm 249, Tư Mã Ý đi ra tay. Khi Tào Phương và Tào Sảng ở phía bên ngoài thủ đô nhằm cho tới thăm hỏi mộ Tào Duệ thì Tư Mã Ý, với việc trợ chung của một trong những vị quan tiền kháng Tào Sảng, tuyên phụ vương dành được khẩu lệnh kể từ Quách thái hậu (vợ Minh Đế Tào Duệ), đóng góp toàn bộ những cổng trở thành Lạc Dương và gửi một thông tin cho tới Tào Phương, cáo buộc Tào Sảng kìm chế và lũng đoạn triều đình và đòi hỏi Tào Sảng nằm trong bạn bè của ông tớ cần bị không bổ nhiệm. Tào Sảng hoảng kinh hãi ko biết cần thực hiện thế nào là, thậm chí là Khi đã và đang được cố vấn là Hoàn Phạm khêu ý đem Tào Phương chạy cho tới đế đô không giống ở Hứa Xương nhằm vạc hịch gọi quân những trấn về ngăn chặn Tư Mã Ý, Tào Sảng chọn lựa cách đầu mặt hàng với lời hứa hẹn của Tư Mã Ý rằng tiếp tục cho tới ông tớ tích lại từng chức vụ. Tuy nhiên, Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ nuốt tiếng và hành quyết Tào Sảng nằm trong toàn bộ phe phái nằm trong bọn họ mặt hàng của mình vì như thế tội phản bội.^[24]

Sau Khi rung rinh quyền, Tư Mã Ý cảnh giác gạt vứt toàn bộ côn trùng rình rập đe dọa tiềm ẩn với quyền lực tối cao của tớ. Ông nhanh gọn lẹ triển khai dự tính cướp đoạt bằng phương pháp buộc Tào Phương trao cho tới ông cửu tích - một tín hiệu thoán đoạt - và sau này lại kể từ chối. Vị vua 18 tuổi tác Tào Phương không thể chút quyền lực tối cao nào là. Tuy nhiên, Tư Mã Ý đang được hàng phục lấy được lòng dân Khi chi phí khử hiện tượng tham ô nhũng và sự quan tiền liêu thời Tào Sảng, thăng chức cho tới một trong những vị quan tiền thanh liêm.

Sau vấn đề này, Tư Mã Ý được thăng Thừa tướng mạo, tiến bộ tước đoạt An Bình quận công (安平郡公), vô triều ko gọi thương hiệu. Thế tuy nhiên Tư Mã Ý vờ vịt khiêm nhượng,^[8] chỉ nhận Thái phó, tước đoạt Vũ Dương hầu (舞陽侯). Sử sách gọi là Cao Bình Lăng chi biến (高平陵之變) hoặc Chính Thủy chi biến (正始之變).

Dẹp Vương Lăng[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 249, vị tướng mạo nhiều quyền lực tối cao Vương Lăng (王淩), người bắt trách cứ nhiệm lãnh đạo TP.HCM kế hoạch Thọ Xuân (壽春, Lục An, An Huy ngày nay) thủ đoạn nổi dậy ngăn chặn quyền lực tối cao của Tư Mã Ý, nằm trong với việc trợ giúp của Sở vương vãi Tào Bưu (曹彪) và cũng là 1 trong nam nhi của Tào Tháo (người được dự tính tiếp tục lên thay cho Tào Phương).

Năm 251, Vương Lăng đang được sẵn sàng triển khai plan thì bị nhì vị quan tiền bên dưới quyền là Hoàng Hoa (黃華) và Dương Hoằng (楊弘) phản bội bật mí cho tới Tư Mã Ý. Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ tiến bộ quân về phía đông đúc trước lúc Vương kịp sẵn sàng và hứa tiếp tục tha bổng cho tới ông tớ. Vương Lăng biết bản thân ko thể ngăn chặn và đầu mặt hàng, tuy nhiên một lần tiếp nữa Tư Mã Ý nuốt tiếng buộc Vương Lăng và Tào Bưu cần tự động sát. Tất cả mái ấm gia đình Vương Lăng rưa rứa mái ấm gia đình những người dân nằm trong phe phái của ông đều bị thịt.

Sau Khi mái ấm gia đình tôi đã trấn áp được nước Ngụy, Tư Mã Ý tắt hơi ngày 7 mon 9 năm ê, hưởng trọn lâu 73 tuổi tác. Thụy hiệu là Văn Trinh (文贞), sau cải Văn Tuyên (文宣), táng ở Thủ Dương tô (首陽山)(Tức bên dưới chân núi xây cất Thủ Dương Lăng của Tào Phi. Con trai ông là Tư Mã Sư lên thay cho quyền chấp chủ yếu Tào Ngụy.

Di sản[sửa | sửa mã nguồn]

Trương Đễ, quá tướng mạo Đông Ngô thời Tam quốc, review ngôi nhà Tào Ngụy ko lấy được lòng dân, bọn họ Tư Mã đang được quá cơ sẵn sàng việc giành ngôi kể từ lâu^[25]:

Sau Khi Nhà Đông Hán sụp ụp, niềm tin cậy của quý khách chính thức thay cho thay đổi rằng quyền kế tiếp tục Nhà Hán đã và đang được trả quý phái ngôi nhà Thục Hán. Trước ê, Tư Mã Ý được xem là hero được mệnh danh vô Tấn thư và bên trên thực tiễn đã và đang được sùng bái. Sau ê, Tư Mã Ý chính thức tổn thất thanh danh, một ý kiến được ghi lại vô cuốn đái thuyết truyền thống Tam quốc biểu diễn nghĩa. Trong đái thuyết này, Tư Mã Ý được xung khắc họa là 1 trong hero rất rất tham ô vọng, xảo trá, ko thật thà, chỉ đáp ứng quyền lợi dòng tộc và nhằm lại di tích nhằm những con cái cướp quyền lực tối cao về cho tới mái ấm gia đình. Về mặt mũi lịch sử vẻ vang, nhiều tiếng bình hoặc xích míc hoặc đơn giản và giản dị ko tồn bên trên và nhượng bộ như được lấy kể từ những Điểm lưu ý tưởng tượng của La Quán Trung hoặc kể từ những mẩu truyện dân gian dối đã và đang được để lại trải qua nhiều mới.

Bởi những góp phần của Tư Mã Ý cho tới ngôi nhà Tào Ngụy là đáng chú ý, cuộc thảo luận về di tích của ông nằm tại việc đâu là mô tơ hành vi của ông. Một cuộc thảo luận đang được kéo dãn đến tới tận ngày này và nhượng bộ như sẽ không còn lúc nào dứt, về sự việc Tư Mã Ý sở hữu ý chung Tào Ngụy như Hoắc Quang đã trải thời ngôi nhà Hán, hoặc ông hành vi là vì như thế tham ô vọng giành ngôi, như ngôi nhà Tân sở hữu thời hạn tồn bên trên ngắn ngủn ngủi của Vương Mãng. Tuy nhiên, ông đang được bị tiêu diệt chỉ vài ba năm sau khoản thời gian giành lại quyền lực tối cao kể từ Tào Sảng, ko nhằm lại câu vấn đáp rõ rệt về những ý muốn của ông cho những mới sau.

Về sau, nam nhi ông Tư Mã Chiêu được phong Tấn vương vãi, ông được nam nhi truy tôn thực hiện Tấn Tuyên Vương (晋宣王). Đến Khi con cháu nội ông là Tư Mã Viêm lập đi ra ngôi nhà Tấn, Tư Mã Ý được truy tôn thực hiện Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế (高祖宣皇帝).

Truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]

Một truyền thuyết về Tư Mã Ý bảo rằng ông hoàn toàn có thể xoay đầu 180° bên trên cổ để xem về phí a đằng sau nhưng mà ko cần thiết con quay người. Đặc đặc điểm đó sẽ là tựa như con cái chim cú.^[26] Truyền thuyết cũng bảo rằng Khi Tào Tháo nghe được về sự việc này và mong muốn tự động bản thân đánh giá. Tào Tháo cho tới phí a đằng sau Tư Mã Ý và gọi thương hiệu ông, và ngược thực đầu ông con quay được xung xung quanh.

Theo Tấn thư, Khi Tào Tháo biết việc này ông rất rất thận trọng với Tư Mã Ý, phát biểu rằng:

"Người này ẩn lấp liếm tham ô vọng vĩ đại lớn".

Tào Phi về sau cũng đều có đánh giá tương tự:

"Người này hoàn toàn có thể không những sở hữu ý muốn đơn giản và giản dị là 1 trong thủ túc".

Trong trò đùa hiện tại đại[sửa | sửa mã nguồn]

Tư Mã Ý xuất hiện tại vô loạt trò đùa Dynasty Warriors của Koei, lần thứ nhất ông xuất hiện tại ở Dynasty Warriors 2. Tư Mã Ý được thể hiện tại như 1 người xảo quyệt, tàn nhẫn và quan trọng kiêu ngạo với từng thắng lợi. Trong xuyên suốt trò đùa phe đối lập của ông là Gia Cát Lượng cho đến Khi ông này bị tiêu diệt ở cao nguyên trung bộ Ngũ Trượng, tỉnh Thiểm Tây. Trong Dynasty Warriors 6 ông có vẻ như ngoài khá không giống thay cho cái quạt lông vì chưng vuốt. Trong Dynasty Warriors 7, ông quay về dùng ráng Quạt lông mang tên "Fenghuang Wing" và là chỉ huy của nước Tấn (Jin) - một nước mới mẻ của trò đùa.

Xem thêm: nguyên thủ quốc gia việt nam 2022 là ai

Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]

Tổ tiên[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư Mã Tích (司馬錫) (tổ tiên xa).
• Tư Mã Ngang (司馬卬) (Tần mạt Ân vương vãi (秦末殷王), tổ đời 12).
• Tư Mã Quân (司馬鈞) (kị).
• Tư Mã Lượng (司馬量) (cụ).
• Tư Mã Tuấn (司馬儁) (ông).
• Tư Mã Phòng (司馬防) (cha).

Anh em[sửa | sửa mã nguồn]

• Anh trai: Tư Mã Lãng (司馬朗), tự động Bá Đạt (伯達).
• Em trai: Tư Mã Phu (司馬孚), tự động Thúc Đạt (叔達).
• Em trai: Tư Mã Quỳ (司馬馗), tự động Quý Đạt (季達). Thân phụ của Tư Mã Việt
• Em trai: Tư Mã Tuân (司馬恂), tự động Hiển Đạt (顯達).
• Em trai: Tư Mã Tiến (司馬進), tự động Huệ Đạt (惠達).
• Em trai: Tư Mã Thông (司馬通), tự động Nhã Đạt (雅達).
• Em trai: Tư Mã Mẫn (司馬敏), tự động Ấu Đạt (幼達).

Phu nhân[sửa | sửa mã nguồn]

• Trương Xuân Hoa, về sau được bịa đặt thụy hiệu là Tuyên Mục Hoàng hậu (宣穆皇后).
• Phục phu nhân (伏夫人).
• Trương phu nhân (張夫人).
• Bách phu nhân (柏夫人).

Hậu duệ trực tiếp[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư Mã Sư (司馬師), tự động Tử Nguyên (子元), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Được Tấn Vũ Đế truy tặng Thế Tông Cảnh hoàng đế (世宗景皇帝).
• Tư Mã Chiêu (司馬昭), tự động Tử Thượng (子上), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Sinh Tấn Vũ Đế Tư Mã Viêm, truy tặng Thái Tổ Văn hoàng đế (太祖文皇帝).
• Tư Mã Cán (司馬幹), tự động Tử Lương (子良), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Truy tặng Bình Nguyên vương (平原王).
• Tư Mã Lượng (司馬亮), tự động Tử Dực (子翼), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Nhữ Nam vương (汝南王), sau nhập cuộc Loạn chén vương vãi.
• Tư Mã Trụ (司馬伷), tự động Tử Tương (子將), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Lang Tà vương (琅邪王), tổ phụ của Tấn Nguyên Đế.
• Tư Mã Kinh (司馬京), tự động Tử Tá (子佐), mẹ: Phục phu nhân, tổn thất sớm, tước đoạt Thanh Huệ đình hầu (清惠亭侯).
• Tư Mã Tuấn (司馬駿), tự động Tử Tang (子臧), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Phù Phong Vũ vương (扶風武王).
• Tư Mã Dung (司馬肜), tự động Tử Huy (子徽), mẹ: Trương phu nhân, tước đoạt Lương vương (梁王).
• Tư Mã Luân (司馬倫), tự động Tử Di (子彝), mẹ: Bách phu nhân, tước đoạt Lang Tà quận vương (琅邪郡王). Sau nhập cuộc loàn chén vương vãi, cướp ngôi con cháu là Tấn Huệ Đế Tư Mã Trung, là nhà vua loại 3 ngôi nhà Tây Tấn.
• Nam Dương công chúa (南陽公主), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Gia Cát Lượng
• Tư Mã Chiêu
• Tư Mã Sư
• Tư Mã Viêm

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Phòng Huyền Linh, Tấn thư quyển 1.
• Ngư Hoạn, Ngụy lược.
• La Quán Trung, Tam quốc biểu diễn nghĩa.
• Sakaguchi, Wazumi (ed.) (2005) 坂口和澄・著 Seishi Sangokushi Gunyu Meimeiden 『正史三國志群雄銘銘傳』 Kojinsha:Tokyo.
• Watanabe, Seiichi (ed.) (2006) 渡辺精一・監修 Moichidomanabitai Sangokushi 『もう一度学びたい　三国志』 Seitosha:Tokyo.