tổng đốc thành hà nội lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống pháp xâm lược bắc kì lần thứ nhất là ai

Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia

Bạn đang xem: tổng đốc thành hà nội lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống pháp xâm lược bắc kì lần thứ nhất là ai

Trận trở nên Thành Phố Hà Nội chuyến loại hai
Một phần của Chiến tranh giành Pháp–Đại Nam
Quân Pháp tiến công trở nên Hà Nội
Thời gian 25 tháng tư năm 1882 Địa điểm Hà Nội, Đại Nam Kết quả Pháp chiến thắng
Tham chiến
Pháp	Nhà Nguyễn
Chỉ huy và lãnh đạo
Henri Rivière	Nhà Nguyễn Hoàng Diệu
Lực lượng
~500 quân	trên 3000 quân
Thương vong và tổn thất
Thiếu tá Berthe des Villers và 3 đấu sĩ Pháp bị thương	40 quân bị tiêu diệt và trăng tròn bị thương Số còn sót lại quăng quật trở nên chạy trốn

Trận trở nên Thành Phố Hà Nội 1882 hoặc thường hay gọi là trận Thành Phố Hà Nội chuyến loại hai là 1 phần của trận chiến tranh giành Pháp Việt (1858-1884) ra mắt ngày 25 tháng tư năm 1882. Đây là trận tiến công thân thiện quân Pháp bên dưới quyền lãnh đạo của Henri Rivière tiến công trở nên Thành Phố Hà Nội, với lực lượng quân Nam tự Tổng Đốc Hoàng Diệu lãnh đạo. Kết trái khoáy trở nên Thành Phố Hà Nội thất thủ nhanh gọn lẹ chỉ với sau một vài giờ nổ súng, Tổng đốc Hoàng Diệu tự động vẫn.

Bối cảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Phía Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1873, sau khoản thời gian thu được Nam Sở, Pháp sẵn sàng tiến bộ đi ra Bắc Sở. Vua Tự Đức phó thác mang lại Hoàng Diệu thực hiện Tổng đốc Hà Ninh, năm 1880. Ngay khi cho tới Thành Phố Hà Nội Hoàng Diệu đang được để tâm cho tới việc kiến tạo trở nên lũy sẵn sàng lực lượng nhằm chống Pháp. Từ năm 1880 cho tới 1882, ông đang được nhì tía chuyến dưng sớ nài triều đình tiếp viện nhằm gia tăng chống tuyến chống giặc bên trên Thành Phố Hà Nội, tuy nhiên không sở hữu và nhận được phúc đáp kể từ Huế. Lúc này công ty trương của triều đình Tự Đức vẫn chính là sử dụng thương thuyết nhằm phòng tránh cuộc chiến tranh một cơ hội thụ động. Triều đình Huế còn chưng quăng quật ý kiến đề nghị lấy quân thượng du về đảm bảo Thành Phố Hà Nội và trung châu, của Hoàng Kế Viêm thống đốc quân vụ Tây Bắc.

Đầu năm 1882, lấy cớ VN ko tôn trọng hiệp ước năm 1873 và lại chuồn tiếp xúc với Trung Hoa, dung túng quân Cờ Đen (một nhánh quân của Tỉnh Thái Bình Thiên Quốc) ngăn trở việc giao thông vận tải bên trên sông Hồng của những người Pháp, Đại tá Henri Rivière của Hải quân Pháp mang lại tàu chiến nằm trong rộng lớn 400 quân đóng góp trại bên trên Đồn Thủy (khu tô giới của Pháp từ thời điểm năm 1873, bên trên bờ Nam sông Hồng, cơ hội trở nên Thành Phố Hà Nội 5 km, bên trên địa điểm khám đa khoa Việt Xô ngày nay) nhằm mục đích uy hiếp Thành Phố Hà Nội. Hoàng Diệu đang được hạ mệnh lệnh thiết quân luật bên trên Thành Phố Hà Nội và thân phụ cáo những tỉnh xung xung quanh sẵn sàng tác chiến, mặt khác đòi hỏi viện binh hỗ trợ kể từ triều đình Huế. Tuy nhiên, vua Tự Đức đang được hạ chiếu quở trách móc Hoàng Diệu đang được lấy binh giậm dọa giặc và khắc chế và kìm hãm sai đàng. Nhưng Hoàng Diệu đang được quyết tâm sinh sống bị tiêu diệt với trở nên Thành Phố Hà Nội. Ông cùng theo với Tuần phủ Hoàng Hữu Xứng, Đề đốc Lê Văn Trinh, Cha chủ yếu Phan Văn Tuyển, Án sát Tôn Thức tì và Lãnh binh Lê Trực húp rượu hòa tiết tỏ quyết tâm sinh sống bị tiêu diệt với Hà trở nên.

Lực lượng chống thủ bên trên Thành Phố Hà Nội, theo đòi bá tước đoạt De Kergaradec, lãnh sự trước tiên của Pháp bên trên Hà nội từ thời điểm năm 187:

• Hai trung group thu thuế thương chính: 108
• Pháo binh lưu giữ tường thành: 151 (hai trung đội).
• Số quân phụ binh: 1.574 gồm: Một đái đoàn quân vệ (tình nguyện): 442 + Lính giám thành: 500 + Lính chạy trạm: 632

Thành Hà nội được kiến tạo theo như hình kiểu mẫu châu Âu kể từ thế kỉ trước, bạn dạng vẽ tự những sĩ quan lại Pháp từng đáp ứng vua Gia Long triển khai. Mỗi cạnh tường trở nên nhiều năm tối thiểu là 1200 mét, che đậy tự khu đất, bên phía ngoài phủ một tờ gạch ốp rộng lớn đặc biệt Chắn chắn. Trên mặt mũi trở nên sở hữu 49 khẩu đại chưng, tuy nhiên toàn bộ đều bị rỉ sét và chắc chắn rằng ko trừng trị pháo được.

Phía Pháp[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: lupin là ai

Theo Hiệp ước 1874, Pháp được phép tắc đóng góp một tháp canh binh bao gồm 100 người bên trên Đồn Thủy bên trên sông Hồng. Quan hệ thân thiện tổ chức chính quyền thường trực và người Pháp luôn luôn ở hiện trạng mệt mỏi. Các quan lại ngôi nhà Nguyễn nhận định rằng người Pháp chẳng sở hữu nguyên nhân gì đáng chú ý nhằm giữ lại một tháp canh binh bên trên Bắc kỳ, ngoài những việc thực hiện chi phí tháp canh nhằm quân Pháp xâm lăng Bắc kỳ. Thống đốc Nam kỳ Charles Le Myre de Vilers thì nhận định rằng trở lo ngại chủ yếu mang lại việc giao thương mua bán bên trên sông Hồng của mình là quân Cờ thâm. Để giải quyết và xử lý loại sợi này thì theo đòi ông tớ chỉ việc đợi khi nước ròng rã, mang lại giang thuyền phun đập phá những doanh trại Cờ thâm là đầy đủ nhằm phá vỡ đám "thổ phỉ" này. Việc trở ngại nhất đơn thuần lựa chọn mang lại được một viên lãnh đạo chín chắn, chứ không hề cần một người bốc đồng, luôn luôn tơ tưởng cho tới chiến công xây dựng một đế quốc phương nhộn nhịp như Garnier, và người được lựa chọn ấy là Henri Rivière. Đồng thời, chúng ta cũng tiếp tục tách những xung đột vũ trang ko quan trọng với quân ngôi nhà Thanh nếu như quân Thanh can thiệp. Khi Đô đốc Jauréguiberry, người luôn luôn động viên quyết sách đoạt được Bắc kỳ, lên thực hiện Sở trưởng Sở Hải quân ở Paris, thì plan của Le Myre de Vilers được đồng ý.

Ngày 26 mon 3 năm 1882, Rivière bên trên nhì thuyền chiến, rới TP.Sài Gòn đi ra bắc nằm trong 230 quân, nhằm tăng nhanh mang lại tháp canh binh đóng góp phía trên sông Hồng. Vừa đặt điều chân lên lục địa, Rivière đang được trở thành rất là phấn khích, ko không giống gì Garnier trước khi. Theo ông tớ, những quan lại lại ngang bướng người Việt cần bị trừng phạt mến xứng đáng, những công sự chống thủ của quân Nam trọn vẹn rất có thể đáp ứng tiến công... và những việc vì vậy là ko thể gật đầu đồng ý được. Ngày 24 tháng tư, sau khoản thời gian cảm nhận được 250 quân Pháp kể từ miền Nam cho tới tiếp viện tăng, Rivière gửi tối hậu thư mang lại Tổng đốc Hoàng Diệu, đề nghị gửi gắm nộp trở nên ngay lập tức ngay lập tức. Khi Hoàng Diệu còn còn chưa kịp vấn đáp, thì pháo thuyền của quân Pháp đang được nổ súng phun nhập thành^[1].

Diễn biến[sửa | sửa mã nguồn]

Lực lượng Pháp bên dưới quyền Trung tá hạm trưởng Henri Rivière được tách TP.Sài Gòn ngày 26 mon 3 năm 1882 với 2 tàu chiến Drac và Parseval,^[2] chở theo đòi 2 đại group thủy cỗ binh tự thiếu thốn tá Chanu lãnh đạo, một toán biệt phái xạ thủ An Nam, 5 tàu sà-lúp máy tương đối nước, từng đấu sĩ được chuẩn bị 200 viên đạn. Trước khi lên đàng, Henri Rivière được mệnh lệnh cần tuân hành hiệp nghị đã ký kết và chỉ được sử dụng vũ lực nhập tình huống quan trọng,^[2] tuy vậy người tớ cũng hiểu rằng chỉ cần phải có phản xạ nhỏ của quan lại lại VN thì Rivière ngay lập tức hành vi.^[3] Đại lực lượng binh Pháp cho tới TP. Hải Phòng ngày 2 tháng tư rồi sử dụng tàu sà-lúp fake quân cho tới Thành Phố Hà Nội ngày 3 tháng tư năm 1882, rồi đóng góp quân ở Đồn Thủy hiện tại đang sẵn có 2 đại group thủy cỗ binh đóng góp lưu giữ bên dưới sự lãnh đạo của đái trưởng đoàn Berthe de Villers.^[3] Tổng số quân Pháp đóng góp ở ngoài trở nên Thành Phố Hà Nội thời điểm này là 600 cỗ binh bao gồm 450 quân thủy quân lục chiến, 130 quân thủy và trăng tròn quân bạn dạng xứ.^[4].

Được tin cẩn quân Pháp động binh, quan lại binh Bắc Kỳ hồi hộp chống bị chống lưu giữ. Henri Rivière ko được tổng đốc Thành Phố Hà Nội Hoàng Diệu tiếp đón trang trọng sở hữu ý ko lý tưởng và khêu gợi sự đi ra bằng phương pháp nhận định rằng những việc sửa biên soạn chống bị của quan lại binh triều đình ở Bắc Kỳ là sở hữu tính cơ hội cừu địch và khiêu khích.^[5]

Ngày 8 mon 3 (âm lịch) năm Nhâm Ngọ tức 25 tháng tư năm 1882, nhập khi 5 giờ sáng sủa. H.Rivière gởi tối hậu thư cho tới Tổng đốc Hoàng Diệu hạn cho tới 8 giờ sáng sủa thì nhập trở nên cần giải giáp và những quan lại lại cần cho tới trình diện bên trên Đồn Thủy nếu như không Rivière tiếp tục rung rinh trở nên.^[5] Trước bại triều đình Huế đang được phái ngay lập tức Tả thị y sĩ cỗ Hộ Nguyễn Thành Ý nhập TP.Sài Gòn biện bạch về những nguyên nhân khiến cho cho những người Pháp cần động binh mặt khác cũng gởi khẩn thư mệnh lệnh mang lại quan lại binh Bắc Kỳ cần không thay đổi trạng trở nên Thành Phố Hà Nội như đang được sở hữu trước lúc những lực lượng của H. Rivière kéo cho tới tuy nhiên khẩn thư nầy cho tới vượt lên trước trễ. Quân quan lại ngôi nhà Nguyễn nhập trở nên Thành Phố Hà Nội tổ chức triển khai phản kháng đơn độc nhưng mà không tồn tại sự tiếp viện đúng lúc của những cánh quân kể từ Sơn Tây (Hoàng Kế Viêm, Lưu Vĩnh Phúc) và TP Bắc Ninh (Trương Quang Đản), tuy nhiên cánh quân của Hoàng Kế Viêm và Lưu Vĩnh Phúc đóng góp ở Phủ Hoài (Dịch Vọng, Từ Liêm) cơ hội Thành Phố Hà Nội ko xa thẳm.

Đúng 8:15, những pháo thuyền Fanfare, Surprise, Massue và Carbine kể từ bờ sông Hồng phun đại chưng nhập trở nên. Tới 10:45, quân Pháp đổ xô tiến công nhập trở nên. Vào khi 11 giờ thì quân Pháp thu được trở nên. Thiếu tá Berthe des Villers và 3 đấu sĩ Pháp bị thương. Trong trở nên Thành Phố Hà Nội, Hoàng Diệu nằm trong lãnh binh Hồ Văn Phong lãnh đạo chống thủ cửa ngõ Bắc, đề đốc Lê Văn Trinh lưu giữ của Đông, lãnh binh Lê Trực lưu giữ cửa ngõ Tây và lãnh binh Nguyễn Đình Đường lưu giữ cửa ngõ Nam. Phía quân triều đình sở hữu 40 tử trận và chỉ mất trăng tròn bị thương, vì như thế hầu như đang được quân lính đều quăng quật trở nên chạy trốn>. Tại cửa ngõ Đông và cửa ngõ Nam, Lê Văn Trinh và Nguyễn Đình Đường kinh khủng hãi quăng quật trốn. Tổng đốc Hoàng Diệu nỗ lực gắng cự tuy nhiên quân Pháp đang được tràn nhập trở nên, đành treo cổ tự động vẫn bên dưới một chiếc cây trước Võ Miếu (Võ Miếu, sau bị đập phá diệt nằm trong trở nên Thành Phố Hà Nội, ở bên trên góc tây-nam trở nên ở địa điểm đầu phố Đường Chu Văn An trước mặt mũi trụ sở Sở Ngoại gửi gắm ngày nay).

Kết quả[sửa | sửa mã nguồn]

Sau khi thu được trở nên, Rivière mang lại đi kiếm Tôn Thất tì nhằm gửi gắm lại trở nên, tuy nhiên quân Pháp vẫn ở lại Hành cung, đóng góp lưu giữ cửa ngõ nhộn nhịp và cửa ngõ bắc. Hai mặt mũi đầu tiên thỏa thuận việc gửi gắm trả trở nên Hà-Nội vào trong ngày 29 tháng tư năm 1882, sở hữu hiệu lực thực thi kể từ 01 mon 5 năm 1882. Quân binh tháp canh trú của triều đình ko được vượt lên trước số 200 người và ko được xây che đậy tăng hào lũy hoặc tháp canh canh chống thủ công cộng xung quanh trở nên ^[6] Mặc mặc dù trái khoáy mệnh lệnh thuở đầu được gửi gắm về sự chỉ dùng vũ lực khi quan trọng, hành vi của Rivière vẫn được thống đốc Nam Kỳ bao trùm và Rivière thậm chí là còn được ban tặng huân chương về thành công này.^[5]

Xem thêm: ai là chủ tịch quốc hội đầu tiên của việt nam?

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Quốc triều chánh biên toát yếu, Cao Xuân Dục, 1909
• Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim, 1919
• Paulin Vial (1899). Nos Premières Années au Tonkin. Baratier et Molaret.
• Antonini, Paul (1890). Annam, le Tonkin et l'Intervention de la France en Extrême Orient. Paris: Librairie Bloud et Barral.
• Rambaud, Alfred (1888). La France Coloniale. Paris: Armand Colin et Cie.