sương nguyệt anh là ai

By Admin 15/09/2023 0

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

Bạn đang xem: sương nguyệt anh là ai

Sương Nguyệt Anh

SinhNguyễn Ngọc Khuê
1 mon 2, 1864
làng An Bình Đông, Ba Tri, Ga Tre
Mất20 mon 1, 1921 (56 tuổi)
làng Mỹ Chánh Hòa, Ba Tri, Ga Tre
Nghề nghiệpNhà báo, mái ấm thơ
Nổi tiếng vìChủ cây bút tờ báo Nữ giới chung
Phối ngẫuNguyễn Công Tính
Con cái1 gái:
Nguyễn Thị Vinh
Người thânNguyễn Đình Chiểu (cha)
Lê Thị Điền (mẹ)

Nguyễn Ngọc Khuê (1 mon hai năm 1864[a] - trăng tròn mon một năm 1921[b]), thông thường được nghe biết với cây bút danh Sương Nguyệt Anh (chữ Hán: 孀月英), là 1 trong những thi sĩ và là mái ấm cây bút nữ giới thứ nhất của nước Việt Nam. Tờ báo Nữ giới chung (女界鐘) vì thế bà phụ trách móc là tờ báo thứ nhất của phụ nữ giới được xuất bạn dạng bên trên TP.Sài Gòn.[2]

Tên[sửa | sửa mã nguồn]

Sương Nguyệt Anh thương hiệu thiệt là Nguyễn Thị Ngọc Khuê (theo "Nguyễn chi thế phổ"),[3] song thương hiệu ghi bên trên bia mộ lại là Nguyễn Ngọc Khuê, tự động là Nguyệt Anh.

Bút hiệu Sương Nguyệt Anh của bà Tức là "Góa phụ Nguyệt Anh".[4] Ngoài cây bút hiệu Sương Nguyệt Anh, bà còn ký nhiều cây bút hiệu không giống như: Xuân Khuê, Nguyệt Nga, Nguyệt Anh.

Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]

Mộ nữ giới sĩ Sương Nguyệt Anh nhập quần thể lăng Nguyễn Đình Chiểu bên trên Ba Tri

Sương Nguyệt Anh sinh bên trên xã An Bình Đông (nay là xã An Đức), thị xã Ba Tri, tỉnh Ga Tre.[5] Bà là phụ nữ loại tư (cho nên nhập gia tộc thông thường gọi bà là Năm Hạnh)[c] của phòng thơ Nguyễn Đình Chiểu, u là bà Lê Thị Điền, người xã Thanh Ba, thị xã Cần Giuộc.

Thuở nhỏ, bà nằm trong người chị thương hiệu là Nguyễn Thị Xuyến, được phụ vương (Đồ Chiểu) truyền dạy dỗ nên xuất sắc cả chữ Hán lẫn lộn chữ Nôm. Khi cả nhì lớn khôn, có tiếng tài sắc, được người xung quanh ca tụng gọi là Nhị Kiều.

Năm 1888, Sương Nguyệt Anh được 24 tuổi hạc thì phụ vương mất mặt. Tri phủ Ba Tường cho tới căn vặn bà thực hiện phu nhân ko được, nên đem lòng ân oán hận, dò xét cơ hội hãm sợ hãi. Để tách tai hoạ, bà nằm trong mái ấm gia đình người anh (Nguyễn Đình Chúc) đem lịch sự Cái Nứa (Mỹ Tho) rồi dời về Rạch Miễu ở nhờ mái ấm ông nghè Trương Văn Mân. Tại trên đây, bà kết hôn với cùng một phó tổng trực thuộc, góa phu nhân thương hiệu Nguyễn Công Tính,[d] sinh được một nhỏ xíu gái thương hiệu là Nguyễn Thị Vinh. Năm phụ nữ được 2 tuổi hạc thì ông chồng mất mặt. Từ cơ bà chực tiết nuôi con cái, thờ ông chồng và há ngôi trường dạy dỗ chữ Nho mang đến học tập trò nhập vùng nhằm sinh sinh sống. Và cũng kể từ cơ, bà tăng trước cây bút hiệu Nguyệt Anh một chữ "Sương" (孀), trở thành "Sương Nguyệt Anh", Tức là "Góa phụ Nguyệt Anh".

Những năm 1906-1908, tận hưởng ứng trào lưu Đông Du của Phan Bội Châu, bà buôn bán 1 phần điền sản và hoạt động quyên gom sẽ giúp học viên xuất dương lịch sự Nhật du học tập.

Năm 1917, Sương Nguyệt Anh được một group chí sĩ ái quốc mời mọc thực hiện mái ấm cây bút tờ Nữ giới chung (nghĩa là "tiếng chuông của nữ giới giới"). Tờ báo rời khỏi số thứ nhất ngày một mon hai năm 1918, với mái ấm trương nâng lên dân trí, khuyến nghị công nông thương và nhất là tôn vinh tầm quan trọng phụ nữ giới nhập xã hội.[e] Tờ báo phát triển lịch sản phẩm tuần với những thường xuyên mục: xã thuyết, văn nghệ, gia chánh, học tập nghề ngỗng, với mọi trang điều hoặc ý rất đẹp và u con cái rỉ tai. cũng có thể trình bày, "Nữ giới chung" là tờ báo thứ nhất ở nước Việt Nam thời cơ chú ý cho tới việc dạy dỗ nữ giới công, tiết hạnh phụ nữ giới và phê phán những quy tắc hà khắc so với phái nữ.[6]

Nhưng cho dù ngòi cây bút của Sương Nguyệt Anh với khôn khéo cho tới đâu, tầm tác động của tờ báo này khiến cho mật thám Pháp lo ngại. Tháng 7 năm 1918, tờ Nữ giới chung bị đình bạn dạng.[7] Cũng tức thì thời điểm này, người phụ nữ nhất của bà (Nguyễn Thị Vinh)[f] vừa phải sinh đẻ hoàn thành, trượt căn bệnh tắt thở.

Sau cơ đôi mắt bà bị căn bệnh, thông thường xuyên nhức nhối và mức độ khoẻ cũng dần dần kiệt quệ. Nghe điều lương y, Sương Nguyệt Anh dẫn con cháu nước ngoài quay trở lại Mỹ Chánh Hoà (Ba Tri), nương náu điểm mái ấm người em út ít thương hiệu là Nguyễn Đình Chiêm nhằm chữa chạy, tuy nhiên duy nhất thời hạn cộc sau, hai con mắt bà bị loà loà hẳn.

Từ cơ, sớm chiều bà lại kế tiếp lò mò bốc dung dịch, dạy dỗ học tập và sáng sủa tác thơ văn. Sáng sớm ngày 12 mon Chạp năm Tân Dậu (tức 9 mon một năm 1922), Sương Nguyệt Anh trút bỏ tương đối thở ở đầu cuối, khi 58 tuổi hạc.[g]

Lúc đầu, mộ Sương Nguyệt Anh ở Mỹ Nhơn, về sau (năm 1959) được đồng bào cải mả dời về ở cạnh mộ phần của tuy nhiên thân thiết bà, tức ở trong quần thể thông thường thờ và mộ Nguyễn Đình Chiểu bên trên xã An Đức, thị xã Ba Tri, tỉnh Ga Tre ngày này.

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: kẻ thù chủ yếu trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc của người dân da đen ở nam phi là ai

Sương Nguyệt Anh sáng sủa tác nhiều, tuy nhiên ko gom trở thành tập dượt. Nay chỉ từ tản mác một số trong những bài bác thơ, như: Đoan Ngọ nhật điếu Khuất Nguyên, Tức sự, Chinh Phụ thi, Thưởng bạch Mai, Vịnh ni cô, Vua Thành Thái nhập Nam, Cảm tác khi quân Việt lên đường Âu chiến... và vài ba bài bác vè, như: Vè đái yêu, Vè Thầy Hỷ, Vè tiến công đề...

Thơ[sửa | sửa mã nguồn]

Ngoài bạn dạng dịch cỗ Yên Sơn nước ngoài sử của Trung Quốc rời khỏi thơ lục chén bát, một số trong những không nhiều bài bác thơ chữ Hán, thể vè lục bát; thơ của Sương Nguyệt Anh phần rộng lớn là thơ Nôm, theo gót thể Đường luật.

Để thể hiện cuộc nợ duyên dang dở của tôi, bà viết:

Năm canh thức nhấp... năm canh những
Nửa gối so sánh le, nửa gối chờ
Vườn én rủ ren bên trên lối cũ,
Canh gà xao xác giục tình xưa...

Nhưng phần nhiều, thơ của bà là nhằm đối đáp lại những người dân tiếp tục trêu trêu chọc, tiếp tục tỏ tình với bản thân, nhằm mục đích nêu lên đức kiên trung của những người phụ nữ giới Nam Sở, như Tiễn ông Kinh Hối nhậm chức kinh lịch ở Sa Đéc, Hoạ thơ Bảy Nguyện, Hoạ thơ Phủ Ngọc, Hoạ thơ Bái Liêu, Thưởng Bạch Mai, Vịnh ni cô,....

Trong số bài bác thơ không giống, Sương Nguyệt Anh tiếp tục kín mít gửi gắm tấm lòng yêu thương nước, thương dân, quan hoài cho tới thời cục, trích:

Vui lòng thánh đế điểm xe pháo ngựa,
Xót dạ thần dân vùng lửa than
Nước đôi mắt với nằm trong trời khu đất biết,
Biển dâu một cuộc thấy tuy nhiên thương.
(Vua Thành Thái nhập Nam)

Năm 1915, ông Việt Sĩ sau thời điểm tiếp tục tuyên dương ngợi Sương Nguyệt Anh rằng: Cuộc đời bà tiếp tục trải qua quýt biết bao khổ cực, tuy nhiên biết bao nỗi đau đớn cơ chừng như nhằm thách thức người thiếu hụt phụ kiên trinh, ông còn nhận định và đánh giá như sau:

Nhắc cho tới Sương Nguyệt Anh, người tớ còn thấy lại điểm bà một tấm gương hoạt động và sinh hoạt mang đến phái nữ giới lưu; người tớ luôn nhớ một cây cây bút cứng rắn từng nêu bên trên tờ Nữ giới chung nhiều yếu tố lý thú về phận sự thiếu phụ so với mái ấm gia đình và xã hội. Trong buổi kí thác thời, phụ nữ giới nước mái ấm vừa phải thoát khỏi khuê môn nhằm xúc tiếp với văn hóa truyền thống Âu Tây, bà Sương Nguyệt Anh đặc biệt xứng danh là nữ giới sĩ chi phí phong bên trên khu đất Việt.[8]

Vinh danh[sửa | sửa mã nguồn]

Bút hiệu Sương Nguyệt Anh của bà được bịa mang đến thương hiệu lối trên rất nhiều điểm ở nước Việt Nam như Đà Lạt, Thành phố Sài Gòn, Vũng Tàu...

Nhầm lẫn[sửa | sửa mã nguồn]

Nhầm cây bút hiệu[sửa | sửa mã nguồn]

Bút hiệu của bà trước đó bị sai sót trở thành "Sương Nguyệt Ánh". Theo bài bác "Sương Nguyệt Anh hoặc Sương Nguyệt Ánh? Hay Nguyệt Anh thị?" nhập kiệt tác "Úc Viên ganh đua thoại" của người sáng tác Đông Hồ (xuất bạn dạng năm 1969), thì việc lầm lẫn này hoàn toàn có thể khởi nguồn từ sự hiểu sai sót một câu nhập bài bác thơ "Vịnh hoa mai bên trên núi Điện Bà Tây Ninh" của bà:[9]

Tuyết đượm nhành tiên in sắc trắng
Sương trộn bóng nguyệt ánh màu sắc ngân

Vì sự lầm lẫn này tuy nhiên những con phố được bịa theo gót cây bút hiệu của bà cũng trở nên ghi sai thương hiệu trở thành lối Sương Nguyệt Ánh.[10][11] Việc sai thương hiệu này và được xử lý, tuy nhiên nhiều bảng hiệu bên trên lối vẫn người sử dụng thương hiệu sai.[12]

Nhầm hình ảnh chân dung[sửa | sửa mã nguồn]

Google Doodle ngày một mon hai năm 2023 tôn vinh bà với thương hiệu là nữ giới tổng chỉnh sửa thứ nhất của tờ báo phụ nữ giới thứ nhất ở nước Việt Nam.[13][14][15] Tuy nhiên, hình ảnh vẽ chân dung của bà bên trên Google Doodle lại là của phòng giáo Đặng Kim Chi, hiệu trưởng thứ nhất của Trường nữ giới trung học tập tổ hợp Sương Nguyệt Anh xây dựng năm 1971 bên trên TP.Sài Gòn (nay là Trường trung học cơ sở - trung học phổ thông Sương Nguyệt Anh bên trên Phường 3, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh).[16] Chỉ một ngày sau thời điểm đăng Google Doodle này, thay mặt Google bên trên nước Việt Nam và họa sỹ vẽ hình ảnh Google Doodle về bà tiếp tục van lơn lỗi vì như thế sơ sót này.[17][18][19] Bức hình ảnh Google Doodle vẽ sai chân dung bà Sương Nguyệt Anh tiếp sau đó đã trở nên xóa ngoài trang web của Google Doodle.

Xem thêm: vị vua cuối cùng của nhà lý là ai

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Trong một nội dung bài viết đăng ngày 15/11/2006 bên trên Tạp chí Quê Hương, ngày sinh của bà được ghi là 08 mon 3 năm 1864.[1]
  2. ^ Ghi theo gót Nguyễn Đình Chiểu toàn tập (tập 2, Nhà xuất bạn dạng Đại học tập và Trung học tập có tính chuyên nghiệp, 1980, tr. 28) và Mai Huỳnh Hoa (Từ điển văn học, cỗ mới nhất, tr. 1576). Bia mộ ghi bà "mất ngày 12 mon 12 năm Tân Dậu (1922), tận hưởng lâu 58 tuổi"; ngày nay ứng âm lịch tuy nhiên không giống 1 năm.
  3. ^ Theo tục lệ ở Nam Sở, con cái đầu lòng kể loại nhì, nên tuy nhiên Sương Nguyệt Anh là phụ nữ loại tư nhập mái ấm gia đình, tuy nhiên được gọi là loại năm.
  4. ^ Có sách ghi thương hiệu Trình. Tại trên đây ghi theo gót Nguyễn Liên Phong vì như thế ông là kẻ sinh sống nằm trong thời với Sương Nguyệt Anh. Trong khi, ông còn cho thấy tăng chi tiết: "Con gái ông Đồ Chiểu hình trạng nho nhã xót yếu đuối, tính nết điềm tịnh nhân từ lành lặn. Thuở nhỏ cô lấy ông chồng, thương hiệu là thầy phó Tính, về ở theo gót quê ông chồng bên trên chợ Rạch Miễu" (Điếu cổ hạ kim ganh đua tập xuất bạn dạng 1915).
  5. ^ Toà biên soạn bịa bên trên số mái ấm 15 lối Taberd (nay là lối Nguyễn Du, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh). Chủ nhiệm là ông Henri Blanquière.
  6. ^ Cô Vinh lấy ông chồng là ông Mai Bạch Ngọc (hay Mai Văn Ngọc), sinh một cô phụ nữ mệnh danh Mai Huỳnh Hoa nhũ danh Kim Ba, về sau kết hôn với mái ấm hoạt động và sinh hoạt chủ yếu trị Phan Văn Hùm (1902-1946), người sáng tác Ngồi tù nhà đá lớn (1929)
  7. ^ Ngày mất mặt ghi theo gót bia mộ. Nhưng theo gót Mai Huỳnh Hoa thì bà mất mặt bên trên Ba Tri ngày 2 mon Chạp năm Canh Thân tức trăng tròn mon một năm 1921 (Từ điển Văn học, tập dượt 2. Nhà xuất bạn dạng KHXH, tr. 320)

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Nữ sĩ Sương Nguyệt Anh – mái ấm cây bút tờ báo phụ nữ giới đầu tiên”. Tạp chí Quê Hương bên trên Internet. Ngày 15 mon 11 năm 2006.
  2. ^ Theo Nguyễn Đình Chiểu toàn tập, tập dượt 1, tr. 28.
  3. ^ "Nguyễn chi thế phổ" vì thế Nguyễn Đình Chiểu biên soạn, Nguyễn Đình Huy (cha ông Chiểu) hiệu chủ yếu.
  4. ^ Denecke, Wiebke. “Shared Literary Heritage in the East Asian Sinographic Sphere”. Trong Denecke, Wiebke; Li, Wai-yee; Tian, Xiaofei (biên tập). The Oxford Handbook of Classical Chinese Literature (1000 BCE-900 CE). Oxford University Press. tr. 529.
  5. ^ Tường Khanh (19 mon 10 năm 2013). “Sương Nguyệt Anh - nữ giới mái ấm cây bút báo thứ nhất của Việt Nam”. Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  6. ^ “Nữ sĩ Sương Nguyệt Anh – mái ấm cây bút tờ báo phụ nữ giới đầu tiên”. Tạp chí Quê Hương bên trên Internet. Ngày 15 mon 11 năm 2006.
  7. ^ Theo Nguyễn Ngọc Hiền, Nữ sĩ Việt Nam, Nhà xuất bạn dạng Thanh Niên, 2005, tr.478
  8. ^ Dẫn theo gót GS. Trịnh Vân Thanh, Thành ngữ danh nhân tự động điển, Nhà xuất bạn dạng Hồn Thiêng, TP.Sài Gòn, 1966, tr. 1161
  9. ^ “Dung mạo nữ giới sĩ Sương Nguyệt Anh và sự lầm lẫn Sương Nguyệt Ánh”. Báo Thanh niên.
  10. ^ Minh Đạo (15 mon 12 năm 2014). “Xin gọi đích thương hiệu Sương Nguyệt Anh”. Báo Lâm Đồng. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  11. ^ “PHẢN ÁNH: ĐẬU XE LẤN CHIỀM LÒNG ĐƯỜNG VÀ VỈA HÈ TẠI ĐƯỜNG PHAN KẾ BÍNH VÀ ĐƯỜNG SƯƠNG NGUYỆT ÁNH, PHƯỜNG 9”. UBND Thành phố Vũng Tàu. 5 mon 3 năm 2021. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  12. ^ Vũ Phượng (17 mon 10 năm 2016). “Người TP.Sài Gòn đang được gọi thương hiệu sai nhiều con phố tuy nhiên ko biết”. Báo Thanh Niên. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  13. ^ “Celebrating Sương Nguyệt Anh”. Google Doodle. Ngày 1 mon hai năm 2023. Bản gốc tàng trữ Ngày 1 mon hai năm 2023.
  14. ^ “Google Doodle tôn vinh Sương Nguyệt Anh - nữ giới mái ấm cây bút nước Việt Nam đầu tiên”. Báo Lao động. Ngày 1 mon hai năm 2023.
  15. ^ “Google vinh danh nữ giới sĩ Sương Nguyệt Anh”. VnExpress.net. Ngày 1 mon hai năm 2023.
  16. ^ “Hình vẽ Sương Nguyệt Anh của Google là sai sót lẫn?”. Báo Tuổi trẻ. Ngày 2 mon hai năm 2023.
  17. ^ “Google van lơn lỗi vì như thế sai sót hình hình ảnh nữ giới sĩ Sương Nguyệt Anh”. VnExpress.net. Ngày 2 mon hai năm 2023.
  18. ^ “Google van lơn lỗi vì như thế sai sót hình ảnh bà Sương Nguyệt Anh”. Báo Thanh niên. Ngày 2 mon hai năm 2023.
  19. ^ “Google van lơn lỗi vì như thế lấy hình ảnh giáo viên Gia Long thực hiện hình ảnh bà Sương Nguyệt Anh”. Báo Tuổi trẻ. Ngày 2 mon hai năm 2023.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

  • Sương Nguyệt Anh Lưu trữ 2006-10-07 bên trên Wayback Machine bên trên trang web của hội Phụ nữ giới VN
  • Sương Nguyệt Anh Lưu trữ 2011-12-09 bên trên Wayback Machine bên trên trang web của tỉnh Ga Tre