Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia
Vạn Hạnh 萬行 | |
---|---|
Tôn giáo | Phật giáo Đại quá Pháp môn Thiền tông Thiền phái Tì-ni-đa-lưu-chi (thế hệ loại 12) |
Tên khác | Không rõ ràng, chỉ biết là bọn họ Nguyễn, Lê và Lý |
Cá nhân | |
Quốc tịch | Đại Cồ Việt |
Sinh | 938 châu Cổ Pháp, Tĩnh Hải quân (nay là thành phố Hồ Chí Minh Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) |
Mất | 1018 (80 tuổi) Chùa Lục Tổ, châu Cổ Pháp, Đại Cồ Việt |
An nghỉ | Chùa Tiêu Sơn (nay nằm trong phường Tương Giang, thành phố Hồ Chí Minh Từ Sơn, Bắc Ninh) |
Sự nghiệp tôn giáo | |
Tấn phong | Thiền sư |
Chức vụ | Trụ trì miếu Lục Tổ |
Vạn Hạnh (chữ Hán: 萬行) (938 – 1018) là 1 trong tăng sĩ Phật giáo Đại Cồ Việt, người châu Cổ Pháp (Bắc Ninh). Ông là 1 trong trong mỗi Tăng sĩ thực hiện cố vấn cho tới vua Lê Đại Hành, bên cạnh đó là kẻ thầy của Lý Công Uẩn, đang được phía kéo theo vị này đăng quang thay cho thay đổi triều đại và triều Lý xây dựng.
Bạn đang xem: sư vạn hạnh là ai
Hành trạng[sửa | sửa mã nguồn]
Thiền sư bọn họ Nguyễn, quê châu Cổ Pháp (古法) (nay nằm trong thành phố Hồ Chí Minh Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh), kể từ thuở nhỏ đang được mưu trí, học tập thông Nho, Lão, Phật và nghiên cứu và phân tích hàng nghìn cỗ luận Phật giáo. Năm 21 tuổi tác ông xuống tóc, tu học tập với chúng ta là Thiền sư Định Tuệ bên dưới sự hướng dẫn của Thiền sư Thiền Ông bên trên miếu Lục Tổ. Sau khi Thiền Ông thất lạc, ông chính thức thường xuyên thực luyện Tổng Trì Tam Ma Địa, nên sau đây hễ ông trình bày tiếng gì đều được thiên hạ cho rằng phù sấm. Vua Lê Đại Hành cực kỳ tôn trọng ông. Năm 980, nhà vua Đại Tống sai tướng mạo Hầu Nhân hướng dẫn đem quân sang trọng đóng góp ở núi Cương Giáp Lãng quyết định xâm lúc lắc nước Đại Cồ Việt, Lê Đại Hành triệu ông nhập chất vấn nếu như tiến công thì thắng hoặc bại. Ông đáp trong khoảng kể từ tía cho tới bảy ngày quân Tống tiếp tục thoái lui. Lời này sau ứng nghiệm. Khi Lê Đại Hành mong muốn xuất quân tiến công Chiêm Thành nhằm cứu vớt sứ fake bị vua Chiêm bắt lưu giữ tuy nhiên còn bởi dự, thì Vạn Hạnh trình bày đó là thời cơ chớ nhằm thất lạc. Sau tê liệt tiếng này nghiệm, và Lê Đại Hành làm tan quân Chiêm.[1]
Theo sách Thiền Uyển luyện anh, thời bấy giờ với người thương hiệu Đỗ Ngân mong muốn ám sợ hãi thiền sư; việc ko xẩy ra thì thiền sư đang được biết trước, gửi cho tới Đỗ Ngân bài bác thơ:
- "Cây khu đất sinh nhau bạc với vàng,
- Cớ sao cừu địch mãi nuôi nấng.
- Bấy giờ năm mồm hồn thu dứt,
- Thật cho tới về sau chẳng hận lòng."
Đỗ Ngân bèn kể từ quăng quật dã tâm.
Trong cuộc chuyển động Thân vệ Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ) đăng quang, ông đang được hiệu quả dư luận quần bọn chúng bởi sấm truyền cực kỳ hiệu quả. Sách Thiền Uyển luyện anh trình bày những loại sấm truyền và tiên tri ông người sử dụng với thật nhiều loại ko kể không còn được. Sách này kể đi ra một vài ba cách thức đang được dùng: Hồi Lê Ngọa Triều hiện hành quyết sách bạo ngược [2] bị thiên hạ ghét bỏ quăng quật, thì bên trên Cổ Pháp với cùng 1 con cái chó Trắng xuất hiện tại bên trên sườn lưng nó với nhị chữ "thiên tử" lấm tấm bởi lông đen sạm. Thiên hạ bèn bốt rằng con cái chó là đại diện cho tới năm Tuất, và một bậc thiên tử sinh nhập năm Tuất tiếp tục xuất lúc này cũng nhập năm Tuất (tức năm 1010). Ngày vua Lý Thái Tổ đăng quang, thiền sư ở nhập miếu Lục Tổ tuy nhiên đang được biết trước, trình bày với những người chưng và chú của Thái Tổ rằng: "Thiên tử đang được băng, Lý thân thiết vệ hiện giờ đang trong nhà, thủ công bọn họ Lý túc trực nhập trở nên lên đến số ngàn. Trong trưa này, Thân vệ ắt được lên ngôi". Bác và chú vua Thái Tổ thấy nơm nớp bèn sai người cút dò la thông tin, mới nhất thấy tiếng thiền sư trình bày đích thị.
Ngày Rằm mon 5 năm Thuận Thiên loại 9 (tức 30 mon 6 năm 1018), khi công hạnh đang được thỏa mãn, Thiền sư gọi trang bị bọn chúng lại dặn dò dò la, hiểu bài bác kệ rồi thị tịch. Vua Lý Thái Tổ và toàn bộ triều thần căn nhà Lý cho tới thực hiện lễ Trà tỳ, thỉnh xá-lợi của ông về thờ bên trên miếu Tiêu Sơn (Bắc Ninh). Bài kệ của ông với nội dung như sau (Ngô Tất Tố dịch):
- "Thân như bóng chớp với rồi không
- Cây cối xanh lơ tươi tỉnh thu óc nùng
- Mặc cuộc thịnh suy chớ kinh khủng hãi
- Kìa tề ngọn cỏ giọt sương đông"
- Nguồn: Thơ văn Lý Trần (tập I), NXB Khoa học tập Xã hội, 1977
Ảnh hưởng[sửa | sửa mã nguồn]
Một phần của loạt bài về |
Thiền sư Việt Nam |
---|
![]() |
Sơ khai
|
Thiền phái Tì-ni-đa-lưu-chi Xem thêm: người ấy là ai mùa 4 tập 12
|
Thiền phái Vô Ngôn Thông
|
Thiền phái Thảo Đường
|
Thiền phái Trúc Lâm
|
Thiền phái Lâm Tế
|
Thiền phái Tào Động
|
![]() |
|
Vua Lý Nhân Tông (1072-1127) với bài bác kệ "Truy giã Vạn Hạnh Thiền sư" (追贊萬行禪師):
Xem thêm: linh ngọc đàm là ai
- Nguyên văn chữ Hán:
- 萬行融三際
- 真符古讖詩
- 鄉關名古法
- 拄錫鎮王畿
- Phiên âm Hán Việt:
- Vạn Hạnh dung tam tế
- Chân phù cổ sấm thi
- Hương quan lại danh Cổ Pháp
- Trụ tích trấn vương vãi kỳ.
- Bản dịch nghĩa của Nguyễn Đức Vân và Đào Phương Bình:
- Vạn Hạnh thông tía cõi
- Thật hợp ý tiếng sấm xưa
- Quê hương thơm thương hiệu Cổ Pháp
- Chống côn trấn kinh vua.
- Bản dịch thơ của Nguyễn Văn Trình:
- Học thông tam giới ghê tởm thay
- Rằng thầy Vạn Hạnh thi đua tài cực kỳ cao.
- Cửa làng mạc Cổ pháp giờ reo
- Gậy tăng lững thững cất cánh nhập Đế đô.
Trước năm 1975, ở miền Nam nước ta với cùng 1 Viện Đại học tập có tên ông là Viện Đại học tập Vạn Hạnh. Hiện ni, nhiều thành phố Hồ Chí Minh ở nước ta mang tên lối "Sư Vạn Hạnh" nhằm tưởng niệm một vị thiền sư đang được ghi lại nhiều lốt ấn nhập lịch sử dân tộc dân tộc bản địa.
Đại Việt Sử ký toàn thư với ghi lại bài bác Sấm – Vĩ của Vạn Hạnh:
- Thọ căn diễu diễu
- Mộc biểu thanh thanh
- Hoa bới mộc lạc
- Thập chén tử thành
- Đông a nhập địa
- Dị mộc tái ngắt sanh
- Chấn cung con kiến nhật
- Đoài cung ẩn tinh
- Lục thất niên gian
- Thiên hạ thái bình
Dịch là:
- Gốc cây thăm hỏi thẳm
- Ngọn cây cối xanh
- Cây hoa bới rụng
- Mười tám phân tử thành
- Cành nhộn nhịp xuống đất
- Cành không giống lại sanh
- Đông mặt mũi trời mọc
- Tây sao ẩn hình
- Sáu bảy năm nữa
- Thiên hạ thái bình[3]
Trong văn hoá đại chúng[sửa | sửa mã nguồn]
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Lý Công Uẩn
- Lê Đại Hành
- Nhà Lý
- Chùa Vạn Hạnh
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ “Error”. Bản gốc tàng trữ ngày 4 mon 3 năm 2009. Truy cập 6 mon 10 năm 2015.
- ^ Đại Việt Sử ký Toàn thư chép: "Vua quí làm thịt người; phàm người bị hành quyết thì sai lấy cỏ tranh giành quấn nhập người nhưng mà thắp để lửa cháy sát hết; hoặc sai người... (lược) lấy dao cụt, dao cùn, xẻ từng miếng nhằm ko cho tới bị tiêu diệt chóng... (lược). Đi tiến công dẹp bắt được tù thì giải cho tới bờ sông, khi nước triều rút, sai người thực hiện lao bên dưới nước, dồn cả nhập vào ấy, cho tới khi triều lên thì ngập nước nhưng mà bị tiêu diệt... (lược), từng róc mía ở đầu sư Quách Ngang, fake lỡ tay, lưỡi dao trượt xuống đầu căn nhà sư chảy huyết, rồi cả mỉm cười...
- ^ http://vncphathoc.net/?option=news&view=research_detail&pid=3&id=398 Một số ý kiến triết lý nhập thế của những vị thiền sư góp thêm phần thiết kế dân tộc bản địa nhập tiến trình triều đại căn nhà Lý.
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- Nguyễn Lang - nước ta Phật giáo sử luận, luyện 1, chương 5: Thiền phái Tì-ni-đa-lưu-chi Lưu trữ 2009-03-04 bên trên Wayback Machine
Bình luận