nữ hoàng đế đầu tiên của việt nam là ai

Lý Chiêu Hoàng (chữ Hán: 李昭皇; 1218 - 1278), Chiêu hoàng đế (昭皇帝) hoặc Chiêu Thánh Hoàng hậu (昭聖皇后) là nữ vương của đế quốc Đại Việt, cũng chính là hoàng thượng sau cùng của triều đại căn nhà Lý, trị vì như thế từ thời điểm năm 1224 cho tới năm 1225. Bà là Nữ hoàng có một không hai vô lịch sử hào hùng VN, tuy nhiên ko cần là vị vua phái nữ trước tiên, vị phái đẹp quân căn nhà trước tiên là Nữ vương vãi Trưng Trắc.^{[1][chú mến 1]} Bà được chủ yếu vua phụ vương Lý Huệ Tông rời khỏi chỉ truyền ngôi, cho dù phía bên trong với kĩ năng vì thế sự sắp xếp của Điện chi phí Chỉ huy sứ Trần Thủ Độ, người đang được bắt quyền lực tối cao vô triều bên cạnh đó cũng chính là chú bọn họ mặt mày nước ngoài của bà.

Năm 1225, Chiêu Hoàng được Trần Thủ Độ bố trí nhường nhịn ngôi cho tới Trần Cảnh (Trần Thái Tông), triều đại căn nhà Lý thống trị Đại Việt rộng lớn 200 năm đang được đầu tiên kết đốc. Sau Khi nhượng vị, Chiêu Hoàng trở nên vợ vua của Thái Tông cho tới Khi bị truất phế truất vô năm 1237 vì như thế ko sinh được con cái nối dõi. Hiển Từ Thuận Thiên Hoàng hậu, người tiếp vị ngôi vợ vua tiếp sau đó, đó là chị ruột của bà. Sau năm 1258, ở tuổi tác 40, bà tái ngắt giá chỉ lấy Lê Phụ Trần, một viên tướng mạo với công tương hỗ Trần Thái Tông tránh bị truy kích vô phen quân Nguyên vô cướp. Hai người sinh sống cùng nhau rộng lớn hai mươi năm và sinh được một trai là Thượng vị hầu Lê Tông và 1 gái là Ứng Thụy Công chúa Lê Ngọc Khuê. Bà tắt thở tức thì sau Thái Tông khoảng tầm một năm.

Cuộc đời của bà tràn phức tạp và thảm kịch, Khi trở nên một hero căn bản vô cuộc lay động triều đại tràn kịch tích thân thiết căn nhà Trần và căn nhà Lý. Vốn dĩ là công chúa, sau trở nên phái đẹp nhà vua, rồi lại trở nên vợ vua và bị giáng làm thuê chúa, cuộc sống của Chiêu Hoàng khiến cho hậu thế Đánh Giá là 1 quy trình tràn phức tạp, cũng trở nên mối cung cấp hứng thú của thật nhiều kiệt tác đua ca, nhạc họa và năng lượng điện hình họa.

Thân thế[sửa | sửa mã nguồn]

Lý Chiêu Hoàng ban sơ mang tên là Lý Phật Kim (李佛金), sau thay đổi theo đòi thương hiệu húy là Lý Thiên Hinh (李天馨), là phụ nữ loại nhì của Lý Huệ Tông Lý Hạo Sảm - vị vua loại 8 của triều đại căn nhà Lý. Mẹ của bà là Linh Từ Quốc hình mẫu Trần thị, thông thường bị dã sử và người tân tiến gọi là "Trần Thị Dung", phụ nữ của Trần Lý, sau trở nên vợ vua của Huệ Tông. Không rõ rệt Thiên Hinh sinh ngày từng nào, chỉ biết bà được sinh vào lúc mon 9 (ÂL), năm Mậu Dần (1218), tức năm loại 8 niên hiệu Kiến Gia, điểm bà được sinh rời khỏi có lẽ rằng là bên trên đế đô Thăng Long. Tước hiệu ban sơ là Chiêu Thánh Công chúa (昭聖公主).

Trên bà với cùng 1 chị gái là Thuận Thiên Công chúa, sau được gả cho tới Khâm Minh đại vương vãi Trần Liễu - nam nhi trưởng của Trần Thừa và là anh trưởng của Trần Thái Tông Trần Cảnh. Vào thời gian bà được sinh rời khỏi, Lý Huệ Tông đang được sớm vạc căn bệnh điên, triều đình trọn vẹn rớt vào tay bọn họ Trần tuy nhiên đại biểu là Trần Tự Khánh - lúc ấy đang được lưu giữ dịch vụ Thái úy, quyền phụ chủ yếu. Trần Tự Khánh là anh loại của Trần hậu, tức là bác bỏ ruột của Chiêu Thánh^[2]. Một người bác bỏ không giống của Chiêu Thánh là Trần Thừa lưu giữ chức "Nội thị Phán thủ" (内侍判首) - làm chủ những quan liêu nội thị đáp ứng ngay sát cho tới Lý Huệ Tông^{[3][chú mến 2]}.

Năm Nhâm Ngọ, tức năm Kiến Gia loại 12 (1222), Huệ Tông đem những lộ nội địa đều phân chia cho tới nhì nàng công chúa phụ nữ của tôi (triều Lý với tổng 24 lộ), lấy những hoành nô nằm trong lệ và quân nhân bạn dạng lộ, phân chia nhau thực hiện giáp^[4]. Sau Khi Trần Tự Khánh tắt thở, Trần Thừa được sử dụng tiếp thực hiện Thái úy phụ chủ yếu, vô triều ko xưng thương hiệu, một người cậu không giống của Chiêu Thánh là Trần Thủ Độ lại được Huệ Tông uỷ thác cho tới sở hữu chức "Điện chi phí Chỉ huy sứ" (殿前指揮使), quản lý và vận hành những tổ chức cơ cấu quân sự chiến lược căn bản của hoàng cung.

Hoàng đế cuối cùng[sửa | sửa mã nguồn]

Được nhường nhịn ngôi[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Giáp Thân, Kiến Gia năm loại 14 (1224), mon 10, Lý Huệ Tông rời khỏi chỉ lập Chiêu Thánh thực hiện Hoàng thái tử (皇太子) rồi truyền ngôi^{[chú mến 3]}, thay đổi niên hiệu là Thiên Chương Hữu Đạo (天彰有道), tôn hiệu là Chiêu Hoàng (昭皇). Lý Huệ Tông xuống tóc ở miếu Chân Giáo vô đại nội^{[5][chú mến 4]}.

Năm Ất Dậu, Thiên Chương Hữu Đạo năm thứ hai (1225), bọn họ Trần vì thế bắt quyền bính, theo lần lượt được ban chức tước đoạt cần thiết cho tới con em của mình vô bọn họ, đáng chú ý nhất là thật nhiều con cái con cháu bọn họ Trần được tuyển chọn vô cung nhằm sung vô những dịch vụ hầu vô đại nội, thân mật và gần gũi với Chiêu Hoàng, gồm những: "Lục hỏa Thị cung ngoại" (六火侍宫外), "Chỉ hầu" (祗侯; hoặc còn gọi "Chi hậu") và "Nội nhân Thị nội" (内人侍内), thông thường thay cho nhau trực chầu hầu^{[6][chú mến 5]}. Lúc này, dịch vụ của Trần Thủ Độ đang được khái quát cho tới nỗi "coi lưu giữ từng việc quân sự chiến lược vô ngoài trở thành thị", trong số con em của mình vô cung hầu Chiêu Hoàng thì với Trần Bất Cập là con cháu gọi Trần Thủ Độ vị chú - được phong "Cận Thị thự Lục viên Chi hậu" (近侍署六局祗候), ngoại giả còn tồn tại Trần Thiêm thực hiện "Chi Ứng cục" (祗應局) và Trần Cảnh thực hiện "Chính thủ" (政首)^{[chú mến 6]}. Chính thủ Trần Cảnh, là nam nhi thứ hai của quan liêu Thái úy Trần Thừa, mới nhất 8 tuổi tác được tiến hành hầu ngay sát Chiêu Hoàng, ban sơ đơn thuần ở phía bên ngoài năng lượng điện, tiếp sau đó phụ trách cứ đem nước vệ sinh cho tới Chiêu Hoàng nên vô hầu phía bên trong. Trần Cảnh nằm trong ngay sát tuổi tác với Chiêu Hoàng, được Chiêu Hoàng thân mật và gần gũi, yêu thương mến, hoặc trêu đùa. Trần Thủ Độ lấy khi cơ hình thành cuộc hôn nhân gia đình thân thiết Chiêu Hoàng và Trần Cảnh rồi mang đi uỷ thác triều chủ yếu bằng phương pháp nhằm Chiêu Hoàng nhường nhịn ngôi cho tới ck. Từ cơ, căn nhà Trần được xây dựng.

Năm Ất Dậu (1225), ngày 21 mon 10 (tức ngày 22 mon 11 dương lịch), Chiêu Hoàng xuống chiếu nhường nhịn ngôi cho tới Trần Cảnh. Ngày 11 mon 12 năm ấy (tức ngày 10 mon một năm 1226), Chiêu Hoàng vứt hoàng bào chào Trần Cảnh đăng quang hoàng thượng ở năng lượng điện Thiên An, dựng lên căn nhà Trần, sử gọi là Trần Thái Tông^[8]. Chiêu Hoàng được Thái Tông lập thực hiện vợ vua, thay đổi gọi là Chiêu Thánh. Từ trên đây căn nhà Lý trọn vẹn ngừng sau 216 năm thống trị.

Quá trình truyền ngôi[sửa | sửa mã nguồn]

Cuốn sách sẽ là cỗ biên niên sử nhanh nhất có thể của VN - Đại Việt sử lược^{[chú mến 7]} - đang được chép lại quy trình truyền ngôi cho tới dòng tộc căn nhà Trần rất rất phức tạp. Theo như sách này ghi lại, Huệ Tông truyền ngôi hoàn thành vẫn lưu giữ tầm quan trọng chủ yếu trị cần thiết, và ông đang được căn nhà trương dàn xếp nhường nhịn ngôi, bên dưới sự góp thêm phần rất to lớn của Thái úy Trần Thừa nằm trong Trần Thủ Độ (sách này chép Thủ Độ đang được lưu giữ tước đoạt "Thượng phẩm Phụng ngự" 上品奉御), sau khoản thời gian truyền ngôi cho tới bọn họ Trần thì Huệ Tông mới nhất xuống tóc.

Quá trình tuy nhiên Lý Chiêu Hoàng truyền ngôi cho tới bọn họ Trần, vấn đề kể từ sách Đại Việt sử ký toàn thư chép với ý xác định là vì Trần Thủ Độ đứng sau và thao túng, tầm quan trọng của Trần Thừa và Lý Huệ Tông trọn vẹn bị lược vứt đi:

Xem thêm: sau đinh la thăng đến lượt ai

Theo cơ, Lý Chiêu Hoàng đăng quang vô mon 6 năm Ất Dậu (năm 1225) và nhường nhịn ngôi vô mon 11, chỉ vỏn vẹn ngay sát nửa năm bên trên ngai vàng vàng.

Sự việc Phùng Tá Chu khuyên răn can ko được ghi cụ thể ở Toàn thư tuy nhiên chỉ ghi ở Sử lược, tuy vậy Khi biên chép về việc việc nhường nhịn ngôi thì Ngô Sĩ Liên đang được loại gián tiếp xác thực mẩu truyện Phùng Tá Chu khuyên răn Huệ Tông nhường nhịn ngôi bọn họ Trần: "Các quan liêu bấy giờ không có bất kì ai suy nghĩ gì cho tới xã tắc, khiến cho Phùng Tá Chu viện dẫn việc Lữ hậu và Võ hậu thực hiện cớ tuy nhiên trở thành rời khỏi việc Chiêu Hoàng nhường nhịn ngôi cho tới bọn họ Trần, ấy là người dân có tội với bọn họ Lý". Như vậy chứng minh vấn đề Phùng Tá Chu tác động chuyện Huệ Tông ra quyết định lựa chọn Trần Cảnh thực hiện rể kể từ Sử lược là đúng chuẩn. Sách Khâm tấp tểnh Việt sử thông giám cương mục với tiếng nhận định và đánh giá rằng:

Nửa đời sau[sửa | sửa mã nguồn]

Sau Khi nhường nhịn ngôi, Lý Chiêu Hoàng được lập thực hiện vợ vua, trở nên vị vợ vua con trẻ tuổi tác nhất vô lịch sử hào hùng, vì như thế Khi cơ bà mới nhất 8 tuổi tác. Bà công cộng sinh sống với Trần Thái Tông rộng lớn 10 năm, không tồn tại biên chép gì rõ ràng về bà vô trong cả thời hạn này.

Năm Đinh Dậu, Thiên Ứng Chính Bình loại 6 (1237), rộng lớn 10 năm tuy nhiên Thái Tông nằm trong Chiêu Thánh không tồn tại con cái, Thái sư Trần Thủ Độ nằm trong Thiên Cực công chúa áy náy kinh sợ huyết hệ hoàng phái bị đứt đoạn, nên xay Thái Tông cần vứt Chiêu Thánh nhằm lấy chị dâu là Thuận Thiên Công chúa đang sẵn có bầu 3 mon. Trần Thái Tông cảm nhận thấy chuyện này hổ ngượng ngùng, đang được tối trốn ngoài kinh trở thành nhằm lên bắt gặp sư Phù Vân ở Yên Tử nương nhờ. Trần Thủ Độ một vừa hai phải dụ dỗ một vừa hai phải tạo nên mức độ xay, sau cùng Thái Tông cũng cần chịu đựng nghe theo đòi. Thuận Thiên Công chúa được lập thực hiện vợ vua thay cho thế, Chiêu Thánh bị giáng thực hiện "công chúa" - tức mặt hàng nước ngoài mệnh phụ^[9]. Vì chuyện này, Hoài vương vãi Trần Liễu nổi loàn ở sông Cái, nhiều năm nhiều mon không ngừng nghỉ. Cuối nằm trong, Trần Liễu cho tới nài Thái Tông ân xá tội, nhì bằng hữu ôm nhau khóc thảm thiết. Sau cơ, Liễu được thay đổi phong hiệu thực hiện "An Sinh vương" (安生王), được ban những vùng Yên Sinh, Yên Phụ, Yên Dưỡng, Yên Hưng, Yên Bang thực hiện ấp thang mộc (nay nằm trong nhì thị xã Đông Triều và Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh). Những tướng mạo sĩ và binh lính theo đòi Trần Liễu làm mưa làm gió đều bị xử tử^[10].

Từ ấy cho tới rộng lớn trăng tròn năm tiếp theo, chủ yếu sử ko hề nhắc hành trạng của bà. Sách "Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió" của Lê Thái Dũng với nhắc về một truyền thuyết rằng Chiêu Thánh sau khoản thời gian bị giáng đang được xuống tóc bên trên miếu Linh Tiên của xã Giao Tự (nay nằm trong xã Kim Sơn, thị xã Gia Lâm, Hà Nội), mặc dù vậy văn bạn dạng minh chứng rất rất mơ hồ^[11]. Năm Mậu Ngọ, Nguyên Phong năm loại 8 (1258), sau trận chiến với quân group Mông Cổ trong đợt người Nguyên vô cướp, Trần Thái Tông gả Chiêu Thánh cho tới quan liêu Ngự sử trung tướng mạo Lê Phụ Trần, vốn liếng thương hiệu Lê Tần (黎秦), người Ái Châu^{[chú mến 11]}, vì như thế với công phò canh ty căn nhà Vua nên được Thái Tông ban thương hiệu "Phụ Trần" (có nghĩa canh ty bọn họ Trần) và ban cho tới chức Ngự sử đại phu, sách An Nam chí lược ghi Lê Phụ Trần được phong "Nhập nội Phán thủ" (入內判首) và còn được ban tước đoạt "Bảo Văn hầu" (保文侯)^[12]. Khi ra quyết định ban thơm, Thái Tông còn nói: "Trẫm không tồn tại khanh, thì đâu với ngày này. Khanh hãy nỗ lực nhằm nằm trong được hoàn toàn vẹn về sau"^[13].

Đầu năm Mậu Dần, niên hiệu chỉ bảo Phù loại 6 (1278), mon 3, Chiêu Thánh Công chúa Lý thị tắt thở, lâu 61 tuổi tác. Bà tắt thở sau ngay sát một năm tròn trĩnh đối với Trần Thái Tông (qua đời năm 1277). Khi bà Chiêu Thánh được gả cho tới Lê Phụ Trần thì bà đang được ở vào lúc năm 40 tuổi tác, nhì người sinh sống cùng nhau hai mươi năm, sinh rời khỏi nam nhi là Thượng vị hầu Lê Tông, phụ nữ là Ứng Thụy Công chúa thương hiệu là Khuê. Chính sử ko chép điểm mai táng và nghi lễ của bà Chiêu Thánh, và cho dù Khi tắt thở bà vẫn đơn thuần "Chiêu Thánh Công chúa", tuy nhiên hậu thế vẫn thông thường gọi bà theo đòi tôn hiệu "Lý Chiêu Hoàng".

Nhìn nhận[sửa | sửa mã nguồn]

Cuộc đời của Lý Chiêu Hoàng thông thường được nhìn nhận là thảm kịch Khi trở nên con cái rối chủ yếu trị khi còn vượt lên trên nhỏ. Có một số trong những chủ ý việc đền rồng Lý Bát Đế (tức Đền Đô) chỉ thờ 8 vị hoàng thượng căn nhà Lý là vì như thế sụp đổ tội Lý Chiêu Hoàng làm mất đi căn nhà Lý, bên cạnh đó còn nhận định rằng người đương thời lên án và coi trách cứ nhiệm trọn vẹn vì thế Lý Chiêu Hoàng. Trước đôi mắt, địa thế căn cứ vô cuốn sách chủ yếu sử tiên phong hàng đầu của VN là Đại Việt sử ký toàn thư được biên soạn vô thời Lê sơ, nhân gian Lê đánh giá việc triều Lý rơi rụng trọn vẹn vì thế số trời tuy nhiên ko cần là lỗi một cá thể kể từ Lý Chiêu Hoàng. Sử gia Ngô Sĩ Liên Khi bàn về sự này còn có nói:

Bên cạnh cơ, về sự tái ngắt thơm của Chiêu Hoàng tuy nhiên người sáng tác là Trần Thái Tông, sách Toàn thư chê trách cứ nặng trĩu tiếng việc căn nhà Vua đem bà là phu nhân cũ, không dừng lại ở đó còn là một Cựu hoàng thượng, gả cho tới Lê Phụ Trần là lũ tôi. Ngô Sĩ Liên viết lách gay gắt: "Vua tôi căn nhà Trần khinh thường đạo phu nhân ck lại thấy ở trên đây phen nữa".

Sự việc sau tử vong của Lý Chiêu Hoàng nối tiếp được bốt thổi với thật nhiều truyền thuyết. Sách Việt sử tiêu xài án, một cuốn sử đời Lê trung hưng vì thế Ngô Thì Sĩ biên soạn đang được với chép lại thuyết dân gian trá rằng bà đang được nhảy hồ nước tự động sát. Nguyên văn: "Bà Chiêu Thánh rơi rụng. Bà đã biết thành giáng là Công chúa, rồi gả cho tới Phụ Trần, lúc ấy rơi rụng đang được 61 tuổi tác. Hiện ni ở tỉnh Bắc Giang, với váy đầm Minh Châu, thân thiết váy đầm với phiến đá lớn, người tớ giữ lại rằng bà Chiêu Thánh cắp hòn đá nhảy xuống váy đầm tuy nhiên bị tiêu diệt, bên trên bờ váy đầm với miếu Chiêu Hoàng. Đó là thổ dân điểm cơ bênh vực hồi mộ cho tới bà Chiêu Hoàng tuy nhiên đưa ra thuyết ấy! Bà Chiêu Hoàng nhất sinh rời khỏi là kẻ dâm, cuồng, lấy ck ko một vừa hai phải lứa song, đâu còn tiết trinh như tiếng người tớ truyền lại". Do thời đại đang được trôi qua quýt, thời kỳ Lê trung hưng đang được với ánh nhìn hà khắc rộng lớn với chuyện về Lý Chiêu Hoàng, sát bên chê bai bọn họ Trần như cũ thì cuốn sách này cũng phê phán Lý Chiêu Hoàng rất rộng lớn trong các việc tái ngắt giá chỉ này. Ngoài nhận định và đánh giá Chiêu Hoàng "nhất sinh là kẻ dâm cuồng" như bên trên, thì còn tồn tại đánh giá khác:

Học fake Lê Thái Dũng vô cuốn "Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió" với ghi lại một tương truyền rằng trước lúc tắt thở, bà Lý Chiêu Hoàng đang được về thăm hỏi quê Cổ Pháp (Bắc Ninh) và tắt thở bên trên cơ. Khi rơi rụng, tóc bà vẫn đen sạm nhánh, môi vẫn đỏ ối như son, má vẫn tươi tắn như hoa đào^[14], cũng vì như thế những vấn đề này tuy nhiên trong sách còn nhắc một fake thiết rằng Lý Chiêu Hoàng được gả cho tới Lê Phụ Trần là 1 "thế thân", tuy nhiên Lý Chiêu Hoàng thực tiễn vẫn còn đấy ở vô cung, hoặc đang được tắt thở, hoặc đang được xuống tóc, tuy vậy những điều bên trên tuy nhiên Lê Thái Dũng biên chép đều chỉ mang ý nghĩa truyền mồm của dân gian trá, trọn vẹn ko sẽ là hội chứng cứ. Sau Khi rơi rụng, chủ yếu sử ko chép về điểm Lý Chiêu Hoàng được mai táng, tuy vậy ko biết kể từ khi nào tuy nhiên với vấn đề rằng Lý Chiêu Hoàng được mai táng ở bìa rừng Báng, phía tây Thọ Lăng Thiên Đức (nơi mai táng của những vị Vua căn nhà Lý), vì vậy nhân gian sau lập đền rồng thờ gọi là Long Miếu (đền Rồng) - lúc bấy giờ bên trên Đình Bảng, thị xã Từ Sơn, (tỉnh Bắc Ninh)^[15]. Cũng theo đòi Lê Thái Dũng, sở dĩ Lý Chiêu Hoàng ko được thờ công cộng bên trên đền rồng Đô tuy nhiên cần thờ riêng biệt vì như thế bà là kẻ bị coi là với tội với dòng tộc Lý Khi nhằm rơi rụng căn nhà Lý^[14].

Nhà thơ Tản Đà với bài xích thơ Vịnh Lý Chiêu Hoàng như sau:

Quả núi Tiên Sơn với lưu giữ công

Mà em đem nước nhằm theo đòi chồng

Ấy ai láu lỉnh tài dan díu

Những chuyện hoa tình với biết không?

Một gốc mận già^{[chú mến 12]} thôi cũng phải

Hai trăm năm lẻ thế là xong

Hỏi thăm hỏi sư cụ miếu Chân Giáo

Khách khứa căn nhà ai áo nón đông đúc.

Ở Từ Sơn (Bắc Ninh) vẫn còn đấy câu ca dao thác tiếng Chiêu Hoàng trách cứ Trần Cảnh về sự này:

Trách người quân tử bạc tình

Chơi hoa rồi lại bẻ cành phân phối rao!^[16]

Hậu duệ[sửa | sửa mã nguồn]

• Với Trần Thái Tông Trần Cảnh (có nghi vấn vấn):

1. Hoàng hoàng thái tử Trần Trịnh (陳鄭), ko ghi rõ rệt là Chiêu Hoàng sinh rời khỏi ở ngẫu nhiên sách sử nào là. Trong sách Toàn thư, Thái tử Trịnh ko được ghi năm sinh tuy nhiên chỉ ghi hôm ấy rơi rụng, Ngô Sĩ Liên bèn cho rằng "vừa sinh rời khỏi đang được mất", chứ trọn vẹn ko chắc chắn rằng Thái tử là một vừa hai phải sinh đang được rơi rụng, càng ko nói đến việc Thái tử vì thế Chiêu Hoàng sinh ra^[17].

• Với chỉ bảo Văn hầu Thiếu sư Lê Phụ Trần:

1. Lê Tông (黎琮)^[18], nam nhi có một không hai, được ban tước đoạt Thượng vị hầu. Có tư duy đó là chỉ bảo Nghĩa vương vãi Trần Bình Trọng.
2. Ứng Thụy công chúa, thương hiệu Khuê (珪)^[18], phụ nữ có một không hai. Không rõ rệt hành trạng. Tiểu thuyết của Lê Thái Dũng gọi là "Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió" với vấn đề ghi vô "Niên biểu Lý Chiêu Hoàng" rằng công chúa lấy Trạng nguyên vẹn Trần Cố, quê quán xã Phạm Triền, thị xã Thanh Miện, phủ Hạ Hồng, lộ Hải Đông (nay là thôn Phạm Lý, xã Ngô Quyền, thị xã Thanh Miện, Hải Dương), đỗ Kinh trạng nguyên vẹn khoa Bính Dần. Hiện ko rõ rệt Lê Thái Dũng lấy vấn đề này ở đâu.

Quan hệ với Trần Bình Trọng[sửa | sửa mã nguồn]

Không với bất kì biên chép lịch sử hào hùng nào là thân thiết Lý Chiêu Hoàng với Trần Bình Trọng với mối quan hệ ruột rà gì hay là không.

Sách Toàn thư chỉ nói: "Vương (tức chỉ bảo Nghĩa vương vãi Trần Bình Trọng) là loại dõi Lê Đại Hành", và PGS. Tiến sĩ Trần dựa Chí vô cuốn "Bối cảnh tấp tểnh đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn" đang được nhờ vào "Lê triều miệu duệ" và "Cổ Mai bi ký" nhằm giả thiết Trần Bình Trọng là con cái của Lê Phụ Trần, và Trần dựa Chí nhấn mạnh vấn đề "nếu Phụ Trần chỉ lấy 1 mình Chiêu Thánh Công chúa" thì Trần Bình Trọng rất có thể là con cái của Lê Phụ Trần với Lý Chiêu Hoàng^[19]. Nếu thực sự vì vậy, thì Lý Chiêu Hoàng là nước ngoài tổ hình mẫu nhiều đời của Trần Minh Tông Trần Mạnh - con cháu 4 đời của Trần Thái Tông, vì như thế u của Minh Tông là Chiêu Từ Hoàng thái hậu - phụ nữ của Trần Bình Trọng.

Xem thêm: hồng biên là ai

Trong văn hoá đại chúng[sửa | sửa mã nguồn]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Nguồn tham lam khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Ngô Sĩ Liên (1697). Đại Việt sử ký toàn thư.
• Khuyết danh (1377). Đại Việt sử lược.
• Lê Tắc. An Nam chí lược.
• Lê Thái Dũng (2008). Giở trang sử Việt. NXB Đại học tập Quốc gia Hà Nội Thủ Đô.
• Lê Thái Dũng (2011). Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió. NXB Văn học tập.
• Trần dựa Chi (2005), Bối cảnh tấp tểnh đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn, NXB Hà Nội Thủ Đô.
• Nguyễn Tường Phượng (1996), Tuyển luyện Nguyễn Tường Phượng, NXB Văn học tập.

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Lý Chiêu Hoàng là vị "Nữ hoàng" có một không hai tuy nhiên ko cần là "vị vua phái đẹp giới" có một không hai, vị trước cơ Trưng Trắc đang được lên thực hiện Nữ vương vãi.
   Việc này rất có thể phân tích và lý giải như sau: "Nữ vương" và "Nữ hoàng" đều Tức là vị quân căn nhà đem nam nữ phái đẹp, tuy nhiên hoàng thượng là tước đoạt hiệu song lập và thông thường sẽ là to hơn tước đoạt Vương. Trưng vương vãi là "Nữ vương", còn Chiêu Hoàng là "Nữ hoàng", cả nhì bà đều là kẻ có một không hai đem tước đoạt hiệu của tôi, tuy nhiên cả nhì bà đều là Nữ quân căn nhà của lịch sử hào hùng VN.
2. ^ Các quan liêu Nội thị giống như Thị vệ của triều Nguyễn, đều ko cần là kẻ bị thiến (hoạn quan). Lúc này chính sách cung đình vẫn ko vượt lên trên nóng bức về tính chất "bất khả xâm phạm" của phái nam đáp ứng vô cung.
3. ^ Có chủ ý vì như thế Chiêu Thánh là phái đẹp nên thời điểm này xứng đáng lẽ cần gọi là "Hoàng thái nữ", tuy nhiên trong sách Toàn thư đúng chuẩn ghi thương hiệu là "Hoàng thái tử". Nguyên vì thế có lẽ rằng chữ "Tử" (子) vốn liếng dĩ vô thời xưa cũng chỉ cả nam nhi lộn phụ nữ. Ví dụ ấy với Công tử Khuynh, rồi vô Luận ngữ với đoạn: "Khổng Tử dĩ kì huynh chi tử thê chi" (孔子以其兄之子妻之), nghĩa "Khổng Tử lấy con gái của anh ý mình gả cho tới [ông Nam Dung]).
4. ^ Nguyên văn bạn dạng chữ Hán: 冬十月，詔昭聖公主爲皇太子以傳位，帝出家，居大内真教禪寺。昭聖即位，改元天彰有道元年，尊號曰昭皇。
5. ^ Nguyên văn bạn dạng chữ Hán: 冬十月，詔選内外官員子弟充内色役，六火侍宫外，祗侯、内人侍内，日夜番上侍從。
   Chức "Lục hỏa Thị cung ngoại" có lẽ rằng là 6 group (hỏa) trực phía bên ngoài cung, còn "Chỉ hầu" hoặc "Chi hậu", nằm trong "Nội nhân Thị nội", đều là những chức hầu thân mật và gần gũi Thiên tử, nằm trong khối hệ thống Nội thị sảnh (内侍廳). Hệ thống này tế bào phỏng theo phong cách Hán-Đường, người sử dụng cả thái giám (người bị thiến) lộn sĩ nhân thông thường, xuất hiện tại khoảng tầm đầu triều Lý^[7]. Do những chức này đáp ứng với ca riêng biệt vô tẩm năng lượng điện cá thể trong phòng Vua, tuy nhiên hậu phi lại ở điểm không giống, nên nên đời xưa ko đề nghị người phụ trách là thái giám.
6. ^ Đều là những chức quan liêu phụ trách việc hầu cận hoàng thượng, trực nằm trong Nội thị sảnh.
7. ^ Lưu ý cho tất cả những người tra cứu vớt, sách "Đại Việt sử lược" bạn dạng gốc đã biết thành đem lịch sự Trung Quốc cùng rất nhiều cỗ sử liệu không giống sau tiến độ Minh nằm trong vào thời gian cuối đời Trần. Tư liệu được tìm hiểu thêm lúc này thực ra khởi đầu từ sách "Việt sử lược" được những học tập fake Trung Quốc thuế luyện lại rồi biên soạn vô pho đại bách khoa Khâm tấp tểnh tứ khố toàn thư bên dưới triều đại căn nhà Thanh. Vì vậy tuy nhiên sách này đang được giáng tước đoạt vị hoàng phái của toàn bộ triều đại VN được biên lại xuống tước đoạt Vương.
8. ^ Cuốn sách Sử lược này được ghi vô đời Trần, vì vậy, ko thể ghi húy của Trần Thái Tông, chỉ rất có thể ghi rời trở thành ["Mỗ"].
9. ^ Bản chữ Hán: 王以女主而幼為憂，召馮佐周謀曰："朕以不德，獲戻於天，絶無繼嗣，傳位於女。以一隂而御羣陽，衆所不與，必致悔亡。以吾觀之，莫若逺法唐堯，近體仁祖，擇其賢者而授之。今所見太尉仲子某，年雖冲幼，相貌非常，必能濟世安民。欲以為子，而主神器。仍以昭王配之。卿等為朕言於太尉。"太祖亦未之信。左輔阮正吏謂太祖曰："阮氏之有國也，賢君六七作，其餘德遺澤，入人也深。一旦遽以異姓為嗣，意其試之以觀我何如耳。茍因而受之，天下必謂太尉實有篡逆之志。"太祖欲從之，上品奉御陳守度曰："左輔之言非也。假如上王有子，反欲遜於二郎，揆之於義，則不可奉詔。今以無嗣，欲擇賢而付之，此乃上王逺法堯舜之真讓，又何疑哉？况天位不可久曠，而上王遜避之意已决，别選他姓為嗣，雖欲不臣事之，其可得乎？且上王以二郎為嗣，乃天意也。天與不取，反受其咎。願太尉熟思之。"冬十二月，命内侍判首馮佐周、内行遣左司郎中陳智宏，將内外文武臣僚，領龍舟，備法駕，赴星罡府，迎我太宗。以是年十二月初一日受禪，即位於天安殿，尊順貞皇后為太后，降昭王為昭聖王后，改元建中。太上王與其母譚太后出居扶列寺，號惠光禪師。以建中二年八月丙戌，薨於善教寺，廟號惠宗，在位十五年有竒。改元者一，曰建嘉，凡十五年。壽三十三，殯於安華府寳光寺。
10. ^ Ý thưa Chu Thế Tông Sài Vinh, ông vốn liếng là loài người anh của Sài thị - phu nhân Chu Thái Tổ đời Ngũ đại Thập quốc. Về sau Sài Vinh được tạo con cái nuôi của Chu Thái Tổ, nối mái ấm Chu.
11. ^ Học fake Trần dựa Chi địa thế căn cứ vô "Cổ Mai bi ký" và "Lê triều miêu duệ" nhận định rằng Lê Tần là con cái của danh tướng mạo Lê Khâm - người dân có công canh ty Trần Thái Tổ Trần Thừa tấn công dẹp Hoài Đạo vương vãi Nguyễn Nộn. tin tức này vẫn đơn thuần nhờ vào bia ký nằm trong phả hệ được biên soạn vô đời sau, trong những lúc những sách đương thời ngoài nhắc Lê Tần là kẻ Ái Châu rời khỏi thì cũng ko thưa gì thêm thắt.
12. ^ Mận là chữ "Lý" (李), ám chỉ căn nhà Lý đang được suy.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Nhà Lý
• Nhà Trần
• Trần Thái Tông
• Trần Thủ Độ
• Lý Huệ Tông
• Hoàng hậu Thuận Thiên
• Lê Phụ Trần
• Linh Từ Quốc Mẫu
• Trần Liễu

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

• Vụ đập nát nhừ nhằm xây mới nhất đền rồng thờ Lý Chiêu Hoàng bên trên báo Thanh Niên, rời khỏi ngày 12 tháng tư năm 2009.