lương thế vinh là ai

Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia

Bạn đang xem: lương thế vinh là ai

Lương Thế Vinh
Bức chân dung học tập fake và ngôi nhà toán học tập Lương Thế Vinh
Sinh	17 mon 8 năm 1441 Vụ Bản, Tỉnh Nam Định, Đại Việt
Mất	2 mon 10 năm 1496 (55 tuổi) Vụ Bản, Tỉnh Nam Định, Đại Việt
Dân tộc	Kinh
Học vị	Trạng nguyên
Trường lớp	Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Nghề nghiệp	Học giả nhà toán học
Tác phẩm nổi bật	Đại trở nên Toán pháp Hý phường phả lục
Con cái	Lương Trinh Túc

Lương Thế Vinh (chữ Hán: 梁世榮; 17 mon 8 năm 1441 – 2 mon 10 năm 1496, thương hiệu hiệu là Thụy Hiên) là 1 trong những ngôi nhà toán học tập, thi sĩ và học tập fake người VN. Sinh đi ra bên trên thị trấn Thiên Bản (nay là thị trấn Vụ Bản), tỉnh Tỉnh Nam Định, ông đỗ trạng vẹn toàn và thực hiện Sái phu vô Hội Tao Đàn bên dưới thời vua Lê Thánh Tông. Ông phổ biến là thiên tài, học tập rộng lớn, tài trí khoáng đạt, được vua và dân quý trọng và được ca ngợi là "Trạng Lường". Hai kiệt tác cần thiết vô sự nghiệp của ông là Đại trở nên Toán pháp (biên biên soạn về toán học) và Hý phường phả lục (khảo cứu vãn về hát chèo).^[1]

Cuộc đời[sửa | sửa mã nguồn]

Xuất thân mật và trong năm đầu đời[sửa | sửa mã nguồn]

Lương Thế Vinh sinh ngày một mon 8 năm Tân Dậu (tức ngày 17 mon 8 năm 1441) bên trên buôn bản Cao Hương, thị trấn Thiên Bản, Trấn Sơn Nam (nay là thôn Cao Phương, xã Liên Báo, thị trấn Vụ Bản, tỉnh Nam Định); thương hiệu tự động là Cảnh Nghị, hiệu là Thụy Hiên.^[2] Lúc còn nhỏ, Lương Thế Vinh đang được phổ biến là thiên tài mưu trí, thời gian nhanh trí. Ông học tập mau nằm trong, mau hiểu tuy nhiên nghịch tặc cũng tương đối tài tình (thích thả diều, câu cá, bẫy chim nằm trong chúng ta con trẻ chăn trâu). Lớn lên, ông học tập càng ngày càng đảm bảo chất lượng và sở hữu cách thức, một vừa hai phải học tập một vừa hai phải làm việc, mừng nghịch tặc vui chơi giải trí. Ông học tập thâm thúy hiểu rộng lớn, tuy nhiên sở hữu thời hạn thì vẫn thả diều thổi sáo, coi chèo tự do thoải mái. Lúc mừng nghịch tặc, ông còn nảy đi ra ý tưởng phát minh đo lường và thống kê những dụng cụ xung xung quanh bản thân, như chiều dài-chiều cao cây diều, chiều thâm thúy ao hồ nước, chiều rộng lớn sông ngòi, đo bóng mát và chiều nhiều năm của cây.^[2]

Đỗ Trạng vẹn toàn và sự nghiệp chủ yếu trị[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1463, tức năm 23 tuổi tác, Lương Thế Vinh đỗ trạng vẹn toàn khoa Quý Mùi niên hiệu Quang Thuận loại 4, đời Lê Thánh Tông; trong những khi Nguyễn Đức Trinh và Quách Đình Báo theo thứ tự đỗ Thám hoa và Bảng nhãn.^[3][4][5] Ông sở hữu tổng số 32 năm thực hiện quan tiền, từng được thăng cho tới chức Hàn lâm Thị thư chưởng Hàn lâm viện sự (đứng đầu Viện hàn lâm). Hình như, Lương Thế Vinh còn được vua tin tưởng gửi gắm trách nhiệm biên soạn thảo văn kể từ bang gửi gắm và tiếp đón sứ thần quốc tế. đa phần bài bác biểu vì thế ông biên soạn gửi mang đến ngôi nhà Minh được vua Minh thuận tình và biểu dương ngợi.^[4]

Bên cạnh việc làm thực hiện quan tiền, Lương Thế Vinh cũng chuồn dạy dỗ học tập bên trên ở Quốc tử giám, Sùng văn quán và Tú lâm viên (những ngôi trường thời thượng thời bấy giờ huấn luyện và đào tạo nhân tài mang đến khu đất nước). Một số học tập trò của ông đỗ đạt cao như Nguyễn Tất Đại (người Tỉnh Thái Bình, đỗ Tiến sĩ năm 1949), Trần Bích Hoành (người Tỉnh Nam Định, đỗ Thám hoa năm 1847), Trần Xuân Vinh (người Tỉnh Nam Định, đỗ Tiến sĩ) và Lương Đắc phẳng (người Thanh Hóa, đỗ Bảng nhãn năm 1499). Cá nhân Lương Đắc phẳng về sau phát triển thành thầy dạy dỗ học tập của Nguyễn Bỉnh Khiêm.^[6]

Sự nghiệp văn học và biên soạn[sửa | sửa mã nguồn]

Không chỉ dạy dỗ toán ở Tú lâm viên, ông còn lưu giữ chức Cấp sự trung khoa công (chức quan tiền chuyên nghiệp tham khảo việc tạo nên tác những dự án công trình như hoàng cung, thông thường đài, trở nên quách, đàng sá, kênh mương...) Vì trình độ chuyên môn sử dụng toán học tập, ông đang được tổ chức biên soạn nhì cuốn sách vấn đề toán học tập là Đại trở nên Toán pháp (cuốn sách giáo khoa toán trước tiên của Việt Nam) và Khải minh Toán học.^[7][8][9] Thời bấy giờ, khí cụ đo lường ở Đại Việt còn cổ hủ, túng thiếu nàn (chủ yếu đuối là bấm nhen nhóm ngón tay hoặc người sử dụng sợi thừng sở hữu nút thắt nhằm đếm). Do cơ Lương Thế Vinh đang được chế đi ra bàn tính gẩy - cái bàn tính trước tiên của VN. Lúc đầu ông nặn những hòn bi bởi vì khu đất sở hữu khoan lỗ ở thân mật, xâu vô một chiếc đũi, những xâu buộc cạnh nhau trở nên 1 bàn tính. Về sau ông nâng cấp dần dần những "viên tính" bởi vì khu đất trở nên những nhen nhóm trúc cộc, rồi mang đến những viên tính được làm bằng gỗ tô color không giống nhau nhằm dễ dàng tính, dễ dàng lưu giữ.^[9]

Ngoài đi ra, Lương Thế Vinh còn là một người tiếp liền thâm thúy về hát chèo. Ông nằm trong Thân Nhân Trung và Đỗ Nhuận đang được biên soạn nhì cỗ Đồng văn và Nhã nhạc người sử dụng vô quốc lễ và triều hội. Nhờ phân tích hàng ngàn vở chèo, ông đang được biên soạn đi ra cuốn Hý phường phả lục^[a] ghi lại những khoán ước của phường chèo, kịch bạn dạng và thao diễn xuất, cơ hội tiến công trống không chèo, cách thức múa và hát. Năm 1501 (tức 5 năm sau khoản thời gian ông mất), các bạn ông là Quách Hữu Nghiêm đang được đề tựa và đem in kiệt tác này.^[9]

Lương Thế Vinh lưu giữ chức Sái phu (chức danh chuyên nghiệp phê bình, sửa chữa thay thế thơ) vô hội Tao Đàn của vua Lê Thánh Tông.^[11] Trong hội, ông từng rất nhiều lần dìm họa với vua Lê như bài bác "Tướng sĩ lưu giữ nhà" và "Động Lục Vân". Ông nằm trong Thân Nhân Trung, Đỗ Nhuận và Đào Cử còn biên soạn nhiều bài bác ký, văn bia ở Văn Miếu và Chùa Một Cột.^[12]

Ông được cho rằng người sáng tác của Thập giới Cô hồn Quốc Ngữ văn (hay Phật kinh Thập giới).^[b] Đây là áng văn Nôm cổ bao gồm một quãng mở màn và 10 đoạn nói đến 10 giới cô hồn: Thiền tăng, đạo sĩ, quan tiền liêu, nho sĩ, thiên văn-địa lý, danh y, tướng mạo quân, hoa nương, thương cổ và đãng tử.^[15] Vì sáng sủa tác Phật kinh Thập giới, Lương Thế Vinh bị chúng ta người cùng cơ quan (nhà nho) cười cợt chê^[13] và ông ko được lập thông thường thờ vô văn miếu Khổng Tử.^[16][17][18]

Xem thêm: bi bảo là ai

Những năm cuối đời[sửa | sửa mã nguồn]

Vào trong năm cuối đời, Lương Thế Vinh về hưu và quay trở lại quê ngôi nhà, nhằm mục đích sở hữu thời hạn rảnh rỗi sinh sống yên lặng tĩnh ở quê nhà và thực hiện những việc tiện ích trước lúc tổn thất. Mỗi ngày, ông leo núi, thả diều, xem sách, mừng nghịch tặc với những cố lão ở vùng quê. Ông thậm chí còn còn chuồn thâm thúy phân tích về đạo Phật, viết lách chú thích nhiều kinh Phật và đề tựa mang đến in nhiều kiệt tác Phật học tập như Nam tông tự động pháp đồ và Thiền môn giáo khoa^[c] ở trong phòng sư Thường Chiếu thời Lý.^[19] Lương Thế Vinh tổn thất ngày 26 mon 8 năm Bính Thìn (tức ngày 2 mon 10 năm 1496) bên trên quê ngôi nhà, lâu 55 tuổi tác.^[19] Sau Khi tổn thất, Lương Thế Vinh được thờ làm phước thần. Tên ông được tương khắc ghi bên trên thơ văn, kí, bia, giáo khoa ngôi nhà miếu, văn kể từ gửi gắm bang... vì thế những kiệt tác tuy nhiên ông viết lách nặng trĩu về tính chất quan tiền phương, tôn giáo.^[1] Dân buôn bản bên trên xã Liên Báo, thị trấn Vụ Bản (quê hương thơm ông) cũng xây cất thông thường thờ điểm phía trên nhằm ghi lưu giữ công ơn của Lương Thế Vinh.^[20]

Đời tư[sửa | sửa mã nguồn]

Lương Thế Vinh đang được kết duyên với đàn bà của thầy dạy dỗ học tập. Trong cuốn Những côn trùng tình phổ biến vô truyền thuyết và lịch sử vẻ vang Việt Nam (2009), người sáng tác Hà Phạm sở hữu biên chép côn trùng tình của Lương Thế Vinh với cùng một cô xẻ tuy nhiên ông gặp gỡ năm trăng tròn tuổi tác bên trên một gánh chèo tổ chức triển khai ở quê ông. Sau Khi cô tổn thất, "Trạng Lường" vô nằm trong xót thương nên thực hiện bài bác văn điếu, rồi mang đến lập miếu thờ mang đến cô bên trên giáp Nhất của buôn bản Cao Hương, được dân buôn bản gọi là miếu Ả Đào còn thôn sở hữu ngôi miếu thì gọi là Đào thôn hoặc làng mạc Đầu.^[21] Hình như, ông cũng đều có một côn trùng tình cộc ngủi với cùng một cô nàng thương hiệu Thi Liệu ở phố Hàng Đào, trong những lúc ông lên kinh tham dự cuộc thi.^[22] Ông sở hữu một người đàn ông thương hiệu là Lương Trinh Túc, từng lưu giữ chức Hiến sát sứ ở Thanh Hóa.^[23]

Đón nhận[sửa | sửa mã nguồn]

Đương thời[sửa | sửa mã nguồn]

Học fake đương thời là Lê Quý Đôn biểu dương Lương Thế Vinh là "người tài hoa danh vọng bậc nhất".^[1] Trong bài bác văn điếu Lương Thế Vinh, vua Lê Thánh Tông đang được viết: "Khuất ngón tay than vãn tài cái thế/Lấy ai thực hiện Trạng nước Nam ta".^[24]

Thời hiện tại đại[sửa | sửa mã nguồn]

Trong cuốn Thần đồng xưa của nước ta, người sáng tác Quốc Chấn biểu dương ngợi năng lực đo lường xuất bọn chúng của Lương Thế Vinh: "Ngày ni, phương pháp tính độ cao của cây tuy nhiên Lương Thế Vinh vận dụng vững chắc học viên ko lấy gì thực hiện kỳ lạ. Nhưng từ thời điểm cách đó sát 5 thế kỷ thì việc Lương Thế Vinh tính được tỷ trọng độ cao của cây và cái gậy gộc bởi vì tỷ trọng bóng của bọn chúng bên trên mặt mày khu đất là 1 trong những tạo nên, thể hiện tại VN ở thế kỷ 15 đang được sở hữu ngôi nhà toán học tập tràn tài năng".^[25][26] Trong cuốn Những người thầy vô sử Việt, người sáng tác Nguyễn Huy Thắng ví Lương Thế Vinh là "người thầy không giống từng thầy", nhận định rằng ý kiến dạy dỗ của ông rất khác những người dân các bạn đồng tráng lứa. Ông công ty trương nhằm học tập trò tiếp thu kiến thức chuyên nghiệp tâm, tuy vậy cũng khuyến nghị kết phù hợp với vui chơi giải trí tự do thoải mái, thân mật và gần gũi với những người dân, hòa tâm hồn với vạn vật thiên nhiên và cần thám thính từng cơ hội áp dụng kỹ năng và kiến thức đang được học tập vô cuộc sống thường ngày.^[26] Trong cuốn sách thiếu hụt nhi Trạng vẹn toàn VN - đạo học tập của những người xưa, group người sáng tác Ban Mai nhận định rằng Lương Thế Vinh, Mạc Đĩnh Chi và Mạc Hiển Tích là những người dân bịa đặt hệ thống móng mang đến nền toán học tập Đại Việt: "Qua những luật lệ tính với số 0, Trạng vẹn toàn Lương Thế Vinh xác minh trần thế sở hữu những vật toàn mãn thực sự... đa phần Trạng vẹn toàn đang được cải tiến và phát triển và bổ sung cập nhật những tư tưởng toán học tập này tạo ra một phe cánh toán học tập Đại Việt."^[27]

Năm 2011, ngôi nhà sử học tập Dương Trung Quốc xác minh bên trên Hội thảo khoa học tập "Trạng vẹn toàn Lương Thế Vinh – Thân thế và sự nghiệp": hình hình họa trạng vẹn toàn Lương Thế Vinh còn sinh sống mãi vô tiềm thức người xem bởi vì truyền thuyết và giai thoại về cuộc sống, sự nghiệp, tài đức và lòng yêu thương nước, yêu thương dân của ông.^[28] Trong cuốn Danh nhân Hà Nội (2004), người sáng tác kiêm ngôi nhà sử học tập Vũ Khiêu đã nhận được toan văn thơ của Lương Thế Vinh "nhìn công cộng thể hiện tại thâm thúy tư tưởng yêu thương nước, thương dân, đáng ghét bọn quan tiền lại tham lam nhũng, quí cuộc sống thường ngày cao quý, thân mật và gần gũi với dân quê".^[12] Trong Việt Nam Phật giáo sử lược, học tập fake và ngôi nhà phân tích Phật học tập Nguyễn Lang ghi nhận Lương Thế Vinh là người sáng tác Phật giáo độc nhất ở thế kỷ 15,^[29] và mệnh danh ông là "nhà trí thức đảm đang nhất của thời đại Lê Thánh Tông".^[30]

Biệt danh "Trạng Lường"[sửa | sửa mã nguồn]

Nhờ đảm bảo chất lượng đo lường và thống kê và đo lường, Lương Thế Vinh đang được ca ngợi là Trạng Lường.^[26][31] Tiến sĩ Nguyễn Hữu Tâm, vẹn toàn giám đốc Thư viện Viện sử học tập VN từng giải thích về biệt danh "Trạng Lường" của ông: "Người tao gọi Lương Thế Vinh là 'Trạng Lường' vì như thế loại nhất, ông đảm bảo chất lượng đo lường và đo lường và thống kê, vậy nên chữ 'Lường' tức là đo lường và thống kê. Mặt không giống, chữ "Lường" Tức là bọn họ Lương, thế nên những khi nói đến 'Trạng Lường', người nào cũng nghĩ về cho tới Lương Thế Vinh, trạng vẹn toàn của thời Lê Thánh Tông".^[32]

Di sản và hình họa hưởng[sửa | sửa mã nguồn]

Ngày ni, nhiều trên phố và ngôi trường học tập từng VN được bịa đặt theo dõi thương hiệu Lương Thế Vinh.^[24] Qua nhiều triều đại phong loài kiến, thông thường thờ Lương Thế Vinh bên trên Vụ Bản, Tỉnh Nam Định (quê hương thơm ông) được rất nhiều ngôi nhà khoa mục cho tới viếng thăm, đề thơ mệnh danh, thực hiện câu đối cúng, như Đỗ Quang Dần, Phạm Đạo Phú, Phạm Văn Nghị, Nguyễn Khuyến; người dân Tỉnh Nam Định gọi điểm đấy là thông thường "cụ Trạng".^[24] Năm 1990, thông thường thờ được thừa nhận là di tích lịch sử văn hóa truyền thống lịch sử vẻ vang cấp cho vương quốc.^[26][33]

Nhân kỷ niệm 570 năm ngày sinh Lương Thế Vinh, ngày 28 mon 8 năm 2011, Hội Khoa học tập Lịch sử VN và Ban liên hệ bọn họ Lương VN đang được kết hợp tổ chức triển khai Hội thảo khoa học tập "Trạng vẹn toàn Lương Thế Vinh – Thân thế và sự nghiệp" bên trên Văn Miếu – Văn Miếu Quốc Tử Giám, TP Hà Nội với việc nhập cuộc của phần đông member bọn họ Lương và giới sử học tập bên trên từng VN.^[28][34][35] Cuốn Đại trở nên Toán pháp vì thế ông biên soạn là cuốn sách giáo khoa toán trước tiên ở VN,^[9] được dùng thực hiện sách dạy dỗ toán cho tất cả những người Việt đến tới thế kỷ 19.^[36][37] Hình như ông còn là một người chế đi ra cái bàn tính trước tiên của VN.^[24][34][37] Cuốn Lịch sử Việt Nam, tập luyện 1 (1971) đang được ghi nhận Hý phường phả lục của Lương Thế Vinh xuất bạn dạng năm 1501 "có thể xem là kiệt tác lý luận trước tiên về thẩm mỹ kịch hát truyền thống cổ truyền. Tác fake đang được tổng kết tay nghề và nêu lên những lý lẽ sở hữu đặc điểm lý luận về thẩm mỹ màn biểu diễn, thao diễn viên, múa hát và tiến công trống không."^[9]

Xem thêm: donnie chu là ai

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Toán học

• Đại trở nên Toán pháp
• Khải minh Toán học

Lịch sử hát chèo

• Hý phường phả lục

Phật học

• Thập giới Cô hồn Quốc Ngữ văn (hay Phật kinh Thập giới)
• Thiền môn Khoa giáo

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tài liệu trích dẫn[sửa | sửa mã nguồn]

• Vũ Khiêu (2004). Danh nhân Hà Nội. 1. Hà Nội: Nhà xuất bạn dạng TP Hà Nội.
• Phan Huy Chú (1992). Lịch triều hiến chương loại chí. 3. TP Hà Nội, Việt Nam: Nhà xuất bạn dạng Khoa học tập xã hội.
• Hoàng Chương Dương; Phương Thủy; Trần vịn Giao (2000). Danh nhân văn hóa truyền thống Nam Định. Sở văn hóa truyền thống vấn đề Tỉnh Nam Định.
• Quốc Chấn (2006). Thần đồng xưa của nước ta. Thanh Hóa: Nhà xuất bạn dạng Thanh Hóa.
• Nguyễn Lang (2000). Việt Nam Phật giáo sử luận (PDF). 1+2. TP Hà Nội, Việt Nam: Nhà xuất bạn dạng Văn học tập.
• Trần Văn Giáp (1964). Vài chủ kiến về Thương Nam Dư Hạ Tập: Một cuốn sách điền lệ triều Lê (PDF). Hà Nội: Nhà xuất bạn dạng Đại học tập vương quốc TP Hà Nội.

Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Volkov, Alexei (2002), “On the Origins of the Toan phap mềm thanh”, vô Samplonius, Yvonne Dold; Dauben, Josephn W. (biên tập), From Đài Loan Trung Quốc lớn Paris: 2000 Years Transmission of Mathematical Ideas, Franz Steiner Verlag, tr. 369–410, ISBN 978-3-515-08223-5
• Volkov, Alexei (2009), “Mathematics and Mathematics Education in Traditional Vietnam”, vô Robson, Eleanor; Stedall, Jacqueline (biên tập), The Oxford Handbook of the History of Mathematics, Oxford: Oxford University Press, tr. 153–76, ISBN 978-0-19-921312-2
• Volkov, Alexei (2016), “Mathematics in Vietnam”, vô Selin, Helaine (biên tập), Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (ấn bạn dạng 3), Berlin: Springer-Verlag, tr. 2818–2833, ISBN 978-94-007-7748-4

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

• “Toán học tập VN thời kỳ Trung đại”. Tia Sáng. 27 tháng bốn năm 2020. Bản gốc tàng trữ ngày 27 mon 5 năm 2021. Truy cập ngày 4 mon 8 năm 2023. (bản dịch Mathematics in Vietnam của A. Volkov vô Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (Helaine Selin Editor), Third Edition, Springer, năm 2016, pp. 2818-2833)
• “Sách toán VN hiện tại tồn”. Tia Sáng. 11 mon 5 năm 2020. Bản gốc tàng trữ ngày 13 mon 5 năm 2020. Truy cập ngày 4 mon 8 năm 2023. (phần tiếp theo sau bạn dạng dịch Mathematics in Vietnam của A. Volkov vô Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (Helaine Selin Editor), Third Edition, Springer, năm 2016, pp. 2818-2833).
• Lương Thế Vinh bên trên Từ điển bách khoa Việt Nam
• “Tài tía Trạng Lường”. Nhân Dân. 14 mon 7 năm 2005. Bản gốc tàng trữ 26 mon 12 năm 2005. Truy cập ngày 4 mon 8 năm 2023..