Cô Đôi Thượng Ngàn

Bách khoa toàn thư banh Wikipedia

Cô Đôi Thượng Ngàn (Hán-Nôm: 姑對上𡶨) là 1 vị thần nhập Đạo Mẫu VN. Cô Đôi Thượng Ngàn được thờ ở nhiều di tích lịch sử thông thường và phủ ở phía Bắc VN và được mệnh danh trong mỗi ca khúc hát văn có tiếng có tên "Cô Đôi Thượng Ngàn".

Truyền thuyết Cô Đôi Thượng Ngàn[sửa | sửa mã nguồn]

Cô Đôi Thượng Ngàn vốn liếng là Sơn Tinh công chúa con cái Đế Thích bên trên Thiên Cung. Sau cô noel xuống khu đất Tỉnh Ninh Bình thực hiện đàn bà một quan liêu thầy thuốc bọn họ Hà, chúa khu đất người Mường ở vùng rừng núi Cúc Phương Nho Quan.^[1] Khi hạ sinh, Cô Đôi vô cùng xinh đẹp: domain authority Trắng, tóc đen ngòm óng ả mượt nhưng mà, mặt mày tròn trặn, sườn lưng ong nhỏ gọn. Năm cô lên tứ tuổi tác, mái ấm gia đình vị quan liêu thầy thuốc gửi cho tới thực hiện quan liêu ở thị trấn Cao Phong, tỉnh Hòa Bình. Sau này cô được Mẫu Thượng Ngàn mang lại học tập đạo phép tắc để giúp đỡ dân. Rồi khi về thiên, cô được Mẫu Thượng Ngàn truyền mang lại vạn phép tắc, phó mang lại cô dạy dỗ người rừng biết thống nhất về ngữ điệu. Lúc thanh nhàn nhã cô về ngự cảnh đấm lâm núi rừng ở khu đất Tỉnh Ninh Bình quê căn nhà, nhập phụ thân lừa lọc thông thường non, cô nằm trong chúng ta tiên nữ giới ca hát mừng rỡ thú bên trên dốc Sườn Bò (nay nằm trong xã Văn Phương, Nho Quan). Có khi cô vươn lên là sinh ra người thiếu hụt nữ giới xinh đẹp nhất, luận đàm văn thơ với những bậc danh sĩ, tương truyền cô cũng khá xuất sắc văn thơ, thực hiện biết bao kẻ nên mến phục. Cô Đôi cũng chính là tiên cô làm chủ kho lộc Sơn Lâm Sơn Trang, người thế gian ai nhất tâm thì thông thường được Cô Đôi ban thưởng, nhược vì chưng sở hữu nợ nhưng mà ko mau trả lễ cô lại bắt thông thường nặng nề rộng lớn.^[2]

Cô Đôi Thượng vô cùng hoặc ngự về đồng, vì thế khét tiếng cô lẫy lừng người nào cũng nghe biết, đồ đệ cô đông đúc vô số và cô cũng hoặc bắt đồng. Trong đại lễ khai đàn banh phủ người tớ thông thường dưng lễ vàng cây lên 4 vi tiên cô là Cô Đôi, Cô Bơ, Cô Chín và Cô Bé, nhập cơ Cô Đôi thông thường là giá chỉ cô ngự về trước tiên (mở khăn mang lại sản phẩm cô) nhằm hội chứng lễ. Khi cô về ngự thông thường khoác áo lá xanh rớt hoặc quầy đen ngòm và áo xanh rớt (ngắn cho tới hông), bên trên đầu sở hữu người sử dụng khăn (khăn von hoặc khăn vấn) kết trở thành hình đóa hoa, cũng có thể có một vài điểm dưng cô áo xanh rớt, team khăn đóng góp (khăn đai dây) và thắt lét xanh rớt, nhị mặt mày sở hữu sở hữu nhị đóa hoa. Cô về đồng thông thường khai cuông rồi múa bùi nhùi, múa tay tiên hái tài hái lộc mang lại tiểu đồng.

Xem thêm: người ấy là ai mùa 4 tập 12

Đền chủ yếu thờ Cô Đôi Thượng Ngàn bên trên thôn Bồng Lai, xã Văn Phương, Nho Quan, Tỉnh Ninh Bình, tức thì bên trên đàng nhập rừng vương quốc Cúc Phương. Khi cô về ngự, đoạn hát văn đầu thông thường thỉnh:^[3]

"Bồng Lai là cảnh Thiên Thai

Tấu Cô Đôi Thượng đại tài ai qua loa

Hầu Vua hầu Mẫu bơ tòa

Tiếng tăm lẫy lừng Vua Bà yêu thương thương

Về đồng tiến công phấn soi gương

Lược ngà chải chuốt, đai chão vấn đầu"

Thờ phụng[sửa | sửa mã nguồn]

Cô Đôi Thượng Ngàn được lập thông thường thờ ở nhiều điểm tuy nhiên cần thiết nhất là 2 điểm gắn với việc tích sinh và hóa của cô ấy là Đền Thượng Bồng Lai ở Tỉnh Ninh Bình và Đền Bồng Lai Thượng ở Hòa Bình.

Xem thêm: lao công của dior là ai

Đền Cô Đôi Thượng Ngàn nằm ở vị trí thôn Bồng Lai, xã Văn Phương, Nho Quan, Tỉnh Ninh Bình. Đền được thiết kế kể từ thời Trần và được trùng tu rất nhiều lần, đến giờ sở hữu phong cách xây dựng theo phong cách chữ Nhất bao gồm 3 lừa lọc cái bằng phẳng lợp ngói vảy. Đền thờ Cô Đôi còn mang tên gọi là Miếu Thượng hoặc Đền thờ Mẫu Thượng Cô Đôi Bồng Lai. Tương truyền, mái ấm gia đình Cô Đôi sở hữu công trạng hùn Vua tiến công quân giặc Tống. Phía trước chi phí bái sở hữu ban thờ Quan Giám Sát, chi phí bái thờ Hội đồng Tứ Phủ, nhị mặt mày thờ Đức Thánh Trần Triều, Chúa Sơn Trang. Gian thượng bái thờ Cô Bản Đền và Chúa Thượng Ngàn. Trong cung cấm thờ tượng Cô Đôi Thượng Ngàn và thờ Nàng Ân, Nàng Ái là nhị hầu cận của Cô. Phía sau cô là Tam Tòa Thánh Mẫu và Chầu Quỳnh, Chầu Quế hầu cận của những Thánh Mẫu, lừa lọc mặt mày Tả thờ Bà chúa Sơn Trang và thập nhị tiên nường (12 tiên cô). Đền còn lưu giữ sắc phong của Vua Khải Định phong mang lại Cô Đôi Thượng Ngàn là Thượng đẳng thần.^[4]
Đền Bồng Lai ở nhập động Thiên Thai, điểm núi Đầu Rồng, thị xã Cao Phong, thị trấn Cao Phong, tỉnh Hòa Bình. Vùng khu đất nhưng mà vị quan liêu bọn họ Hà về sau tiếp tục dịch rời kể từ Nho Quan - Tỉnh Ninh Bình cho tới nhằm lập nghiệp. Đền Bồng Lai Cao Phong cổ tiếp tục sở hữu kể từ lâu lăm, trải qua loa thăng trầm của thời hạn chỉ với truất phế tích bên trên khu đất nền điểm xưa. Đây là ngôi thông thường vừa mới được thiết kế lại năm trước đó - năm trước. Tương truyền đó cũng đó là điểm hóa của Cô Đôi Thượng Ngàn. Đền còn giữ vị nhị đạo sắc phong của những đời vua. Đây là ngôi thông thường được tỉnh Hòa Bình quan hoài đặc biệt quan trọng.
Phủ Châu Sơn: nằm ở vị trí xã Phú Sơn, Nho Quan, Tỉnh Ninh Bình. Lễ hội phủ Châu Sơn ra mắt vào trong ngày 12 mon 11 âm lịch thường niên bên trên xã Phú Sơn, thị trấn Nho Quan. Lễ hội được tổ chức triển khai nhằm mục tiêu tôn thờ, tưởng niệm Sơn Tinh công chúa. Tương truyền, Sơn Tinh công chúa là con cái vua Đế Thích bên trên thiên cung. Bà noel xuống thế gian, vùng khu đất Tỉnh Ninh Bình thời buổi này, thực hiện đàn bà một chúa khu đất vùng đấm lâm, về sau bà theo đòi hầu Lê Mại Đại Vương (chính là kiểu Thượng Ngàn) học tập đạo phép tắc để giúp đỡ dân.^[5]
Phủ Kim Đôi, xã Gia Lâm, thị trấn Nho Quan, Tỉnh Ninh Bình. Tại di tích lịch sử còn lưu giữ vị một vài đồ vật có mức giá trị lịch sử hào hùng - văn hóa truyền thống. Di tích Phủ Kim Đôi tiêu biểu vượt trội mang lại tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của những người Việt bên trên địa phận thị trấn Nho Quan trình bày riêng biệt và tỉnh Tỉnh Ninh Bình trình bày cộng đồng.^[6]
Đình Mỹ Hạ ở Gia Thủy, Nho Quan vốn liếng là điểm thờ Đinh Tiên Hoàng và Dương Vân Nga cũng có thể có phủ thờ Cô Đôi Thượng Ngàn.
Đền thờ Cô Đôi ở ngay sát thông thường Đông Cuông, xã Đông Cuông, thị trấn Văn Yên, Yên Bái.
Đền Đôi Cô, phường Nông Tiến, thành phố Hồ Chí Minh Tuyên Quang thờ phụng và ngưỡng vọng cô song Thượng Ngàn và cô bơ Thoải Cung.
Đền Đôi Cô - Cầu Má phía trên Km15 quốc lộ 2A, nằm trong xã Đạo Đức, thị trấn Vị Xuyên, Hà Giang thờ cô song Thượng Ngàn và cô bơ Thoải Cung.
Đền thờ Cô Đôi Thượng Ngàn ở Sa Pa đang được thiết kế không ngừng mở rộng thêm thắt, miền thượng ngàn kể từ Tỉnh Lào Cai cho tới Sa Pa sở hữu thật nhiều thông thường thờ những Cô (Cô bé xíu Tả Van, cô Đôi Thượng Ngàn...)

Một số kiệt tác hát văn[sửa | sửa mã nguồn]

Văn Cô Đôi Thượng Ngàn[sửa | sửa mã nguồn]

Bồng Lai là cảnh thiên thai Tấu Cô Đôi Thượng đại tài ai qua Hầu vua hầu kiểu phụ thân toà Tiếng tăm lẫy lừng chúa bà yêu thương thương Về đồng tiến công phấn soi gương Lược ngà chải chuốt chão cương team đầu Rong nghịch ngợm quán Sở, Tần lầu Xe giá chỉ lên chầu thượng đế vua cha Đệ tử Cô vô số hằng hà Chiêu tài tiếp lộc xa gần mang lại đồng Hầu vua hầu kiểu bơ toà Vua phụ vương cũng quý, chúa bà yêu thương thương Về đồng tiến công phấn soi gương Khăn xanh rớt lấy chít chão cương team đầu Rong nghịch ngợm quán Sở, Tần lầu Loan giá chỉ lên chầu thưọng đế vua cha Đền thờ Cô vô số hằng hà Ban tài tiếp lộc xa gần mang lại đồng. Đứng bên trên ngàn rừng xanh rớt chén bát ngát Thấy cô về tưởng Phật quan liêu âm Tay đàn mồm hát ca ngâm Điểm nhiều điểm đót giờ đồng hồ trầm nhặt khoan Vượn bên trên non ru con cái rầu rĩ Chim bên dưới ngàn năn nỉ véo von		Vui về thú cảnh Sơn Lâm Bà mường cô thượng ca dìm nghịch ngợm bời Cảnh núi rừng sương rơi lác đác Thú lãng mạn càng ngự càng vui Ba lừa lọc lầu non thảnh thơi Sớm rong đỉnh núi tối ngồi sườn non Ca rằng tang tính cách tang Ai ơi sở hữu biết cô ngàn tôi chăng Bốn bề hiu quạnh vắng vẻ tanh Măng tre măng lứa nhú xanh rớt ăm ắp ngàn Chắp tay bái lễ cô ngàn Sơn Tinh công chúa giáng đàn hội chứng đây Trần lừa lọc hồ nước dễ dàng ai hay Mời cô lai giáng thông thường này hội chứng minh Hiệu cô là công chúa Sơn tinh Mặt tròn trặn đai nguyệt má in phấn hồng Da cô Trắng tựa tuyết đông Tóc dà dà biếc sườn lưng ong vơi dàng Chân cô fake nhởn fake nhang Bước này bước ấy tiên nường nguyệt nga Chạnh lòng vàng đá người ta Chau mi quân tử xót xa xăm anh hùng Mỗi năm đẹp nhất một óc nùng Dạy chim oanh hót các bạn nằm trong văn nhân		Vẻ này vẻ chẳng thêm thắt xuân Éo le nhiều nỗi thanh tân nghịch ngợm bời Tốt tươi tắn mồm nở hoa cười Đáng xinh xứng đáng lịch xứng đáng người thuyền quyên Nàng ân nường ái kề bên Cô Lan cô Huệ Chúa Tiên Thượng Ngàn Non xanh rớt nước biếc suối vàng Sơn Trang cảnh ấy lại càng lâng lâng Có phen cô dạy dỗ người rừng Nói rời khỏi trăm giờ đồng hồ như là cộng đồng ngôn từ Theo hầu Diệu tín thiền sư Anh linh có tiếng núi rừng đấm trang Ngự đấm lâm Bồng Lai Tiên Cảnh Cô Đôi ngàn vạn phép tắc anh linh Tiên Cô vươn lên là hoá hiện tại hình Cung thỉnh những cỗ đấm tinh ranh ngự về Chữ biển khơi đề Đại vương vãi Lê Mại Phép Khuông phù quốc thái dân an Thỉnh cô hội chứng giám đàn tràng Độ mang lại tiểu đồng thịnh vượng đời đời kiếp kiếp.